Γιατί χρυσοπλήρωσαν τον ΔΕΔΔΗΕ οι Αυστραλοί - Του Κώστα Στούπα

1) Γιατί χρυσοπλήρωσαν τον ΔΕΔΔΗΕ οι Αυστραλοί...

Αναμφίβολα η πώληση του 49% του ΔΕΔΔΗΕ έναντι 2,116 δισ. ευρώ είναι η μεγαλύτερη αποκρατικοποίηση που έχει γίνει ποτέ στη χώρα.  

 Τούτο είναι μεγάλη επιτυχία. Καταβάλλοντας περί τα 2,116 δισ. για το 49% του ΔΕΔΔΗΕ το αυστραλιανό fund Macquarie σημαίνει πως αποτιμά το σύνολο της αξίας του περί τα 4,3 δισ. ευρώ.

 Άρα, το 51% που απομένει στη ΔΕΗ δικαιούται μια αντίστοιχη αξία 2,1-2,2 δισ. ευρώ, όσο περίπου αποτιμάται συνολικά η αξία της ΔΕΗ στο χρηματιστήριο η οποία την περασμένη Παρασκευή έκλεισε με κεφαλαιοποίηση περί τα 2,297 δισ. ευρώ.

 Με μια αποτίμηση της τάξης των 4,3 δισ. ευρώ για το 100% ο ΔΕΔΔΗΕ ανέρχεται σε μια από τις μεγαλύτερες ελληνικές εισηγμένες. Για την ακρίβεια καταλαμβάνει την 4η σε μέγεθος θέση μετά την Coca-Cola HBC, ή "Τρία Ε" όπως την γνωρίζουν οι περισσότεροι, η οποία την περασμένη Παρασκευή είχε αξία περί τα 10,863 δισ. ευρώ, τον ΟΤΕ με κεφαλαιοποίηση 7,747 δισ. και τον ΟΠΑΠ με αξία περί τα 4,565 δισ. ευρώ.

 Η περίπτωση του ΔΕΔΔΗΕ όμως είναι ιδιόμορφη καθώς η θέση στην αγορά της χαμηλής τάσης δικτύου διανομής είναι μονοπωλιακή. Η εταιρεία δεν αθροίζει πωλήσεις από την ελεύθερη αγορά αλλά η ΡΑΕ, λαμβάνοντας υπόψη διάφορες παραμέτρους, ορίζει ένα τέλος που καταβάλλουν εντέλει οι καταναλωτές και το οποίο ανέρχεται περί τα 700 εκατ. ευρώ ετησίως. Σε αυτό το ποσό περιλαμβάνονται οι δαπάνες λειτουργίας, οι επενδύσεις εκσυγχρονισμού και επέκτασης του δικτύου, οι αποσβέσεις και δαπάνες συντήρησης του δικτύου.

 Τούτο σημαίνει πως δεν είναι εύκολο να αξιολογήσουμε την αποδοτικότητα της εταιρείας με όρους αγοράς και να την συγκρίνουμε με άλλες εισηγμένες, προκειμένου να καταλάβουμε τι ακριβώς πλήρωσαν οι Αυστραλοί και γιατί...

 Παρά ταύτα όμως υπάρχουν αρκετά στοιχεία που βοηθούν να καταλήξουμε σε ορισμένα συμπεράσματα για το ποιοι και πόσο επωφελούνται από αυτήν την συμφωνία.  

Οι άμεσα ωφελημένοι...

Αυτοί που ωφελούνται άμεσα από αυτήν την εκπληκτική συμφωνία είναι:

α) Η ΔΕΗ

Η ΔΕΗ που αν αφαιρέσει ένα χρέος περί τα 800 εκατ. υπολογίζεται πως θα βάλει στο ταμείο της περί το 1,3 δισ. ευρώ. Η απομείωση του χρέους που αναλογεί στον ΔΕΔΔΗΕ συν η δυνατότητα περαιτέρω μείωσης του χρέους που απομένει καθιστά το χρέος της εταιρείας πλέον διαχειρίσιμο και το σχέδιο του κ. Γιώργου Στάσση για την εξυγίανση της εταιρείας, το οποίο στην αρχή φαινόταν απίθανο, ρεαλιστικό.

 Με το ταμείο γεμάτο και τη βελτίωση των προϋποθέσεων δανεισμού η ΔΕΗ μπορεί να υλοποιήσει το επενδυτικό σχέδιο μετασχηματισμού της.

 Η ΔΕΗ θα μπορούσε να δικαιολογήσει πλέον και μια πολύ υψηλότερη από τη σημερινή κεφαλαιοποίηση. Η περίπτωση του κ. Στάσση αναδεικνύεται σε case study πώς ένα στέλεχος της αγοράς μπορεί να "αναστήσει" μια κυριολεκτικά χαμένη υπόθεση.

β) Η κυβέρνηση

Σίγουρα ωφελημένη βγαίνει και η κυβέρνηση, αλλά και ο κ. Κ. Χατζηδάκης, που επί των ημερών της κατάφερε τη μεγαλύτερη σε μέγεθος αποκρατικοποίηση.

 Το τίμημα επιτρέπει στην κυβέρνηση να επικοινωνήσει το σενάριο των ευνοϊκών προοπτικών που έχει διαμορφώσει για την ελληνική οικονομία.

γ) Ο ΑΔΜΗΕ

Όπως και ο ΔΕΔΔΗΕ ο ΑΔΜΗΕ είναι εταιρεία υποδομών  με σταθερά έσοδα και σχετικά ανελαστική ζήτηση. Η εταιρεία αποτιμάται στο χρηματιστήριο  περί τα 587 εκατ. ευρώ.

 Τούτο σημαίνει πως η συνολική αξία και της εταιρείας που είναι εκτός χρηματιστηρίου υπολογίζεται περίπου στο 1/3 της αξίας που πλήρωσαν οι Αυστραλοί για τον ΔΕΔΔΗΕ.

Τι πλήρωσαν οι Αυστραλοί;...

Ο ΔΕΔΔΗΕ το 2020 είχε έσοδα περί τα 729 εκατ., καθαρά κέρδη περί τα 20 εκατ. και EBIDTA περί τα 50,6 εκατ. Το 2020 όμως ενδέχεται να μην είναι αντιπροσωπευτική χρονιά για αυτό ας πάρουμε την καλύτερη χρονιά τα τελευταία 5 χρόνια που ήταν το 2019. Το 2019 οι πωλήσεις ήταν περί τα 745 εκατ. ευρώ, τα καθαρά κέρδη περί τα 70 εκατ. και τα EBIDTA περί 123,1 εκατ. ευρώ.

 Το υψηλό τίμημα που κατέβαλαν οι Αυστραλοί θα πρέπει να ερμηνευτεί και υπό το πρίσμα της διεθνούς συγκυρίας των αρνητικών επιτοκίων που έχουν επιβάλει οι Κεντρικές Τράπεζες.

 Τα 2,116 δισ. με π.χ. ένα σταθερό μέρισμα 40-50 εκατ. τον χρόνο διαμορφώνουν μια μερισματική απόδοση πάνω από 2%, και με 70 εκατ. πάνω από 3%. Οι αποδόσεις αυτές σε ένα περιβάλλον μηδενικών και αρνητικών επιτοκίων, όταν είναι προστατευμένες από τις διακυμάνσεις του πληθωρισμού, θεωρούνται ιδιαίτερα ελκυστικές.

Το ρίσκο...

Η αποτίμηση δεν φαίνεται να λαμβάνει υπόψη το ρίσκο μιας χώρας όπου οι κανόνες του παιγνιδιού ενίοτε αλλάζουν μονομερώς ανάλογα με τις πολιτικές εξελίξεις ή αυθαίρετες παρεμβάσεις τοπικών κοινωνιών ή φορέων του ευρύτερου Δημοσίου.

 Αν οι διεθνείς επενδυτές πιστεύουν πως έχουμε αλλάξει τούτο είναι ιδιαίτερα θετικό για την προσέλκυση επενδύσεων.

 Οι παλαιότεροι θυμούνται την αποκρατικοποίηση (πώληση από την ελεγχόμενη από το κράτος Εθνική) του Πόρτο Καρράς. Η εταιρεία που το αγόρασε δεν μπόρεσε να ολοκληρώσει τις επενδύσεις που προβλέπονταν από τους όρους της πώλησης με αποτέλεσμα να χρεοκοπήσει.

 Κάτι αντίστοιχο είχε συμβεί και με τον όμιλο "Βωβού" που ανέλαβε το έργο του γηπέδου στο Βοτανικό, οι εργασίες για το οποίο δεν ξεκίνησαν ποτέ χάρη στις κινητοποιήσεις διαφόρων τοπικών και μη φορέων.

Στην προκείμενη περίπτωση η διατήρηση των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος σε υψηλά επίπεδα τα επόμενα χρόνια, για διάφορους λόγους που δεν είναι της παρούσης, ενέχουν τον κίνδυνο κάποια κυβέρνηση να αλλάξει τους όρους προκειμένου να μειωθεί το κόστος για τον καταναλωτή, επιβαρύνοντας όλους τους μετέχοντες στην παραγωγή και διανομή.

 Οι κυβερνήσεις ενίοτε λαμβάνουν τέτοιες αποφάσεις και μόνο για επικοινωνιακούς λόγους βελτίωσης του προφίλ σε συγκεκριμένες κατηγορίες ψηφοφόρων.  

 Κατά τα άλλα το ιδιαίτερα υψηλό τίμημα αποτελεί ένα ιδιαίτερα θετικό μήνυμα.

2) Τώρα τι κάνουμε;

Καλημέρα Κύριε Στούπα,

 Καταρχήν σας διαβάζω από την αρχή του έντυπου και ηλεκτρονικού κεφαλαίου και με βοηθήσατε να χτίσω μια ορθολογική αντίληψη για το κοινωνικό οικονομικό γίγνεσθαι.

 Ασχολούμαι με το χρηματιστήριο χτίζοντας ένα χαρτοφυλάκιο με "δυνατά χαρτιά" ενδιαφερόμενος πιο πολύ για μερισματικές αποδόσεις (Σαράντης, Μυτιληναίος, ΟΤΕ, ΟΠΑΠ), και έχοντας ήδη επιτύχει πολύ καλές αποδόσεις στις τιμές από τη διακράτηση και αύξηση των μετοχών όλο αυτό το διάστημα αρχίζω να προβληματίζομαι.

 Το σημερινό σας άρθρο με ταρακούνησε για κάποιο λόγο σκεπτόμενος μήπως ήρθε η στιγμή να αποχωρήσω "μήπως βρεθώ σε τυφώνα στη θάλασσα με τρύπια βάρκα" όπως συχνά αναφέρετε από τις διεθνείς αναταράξεις.

 Αλλά και να αποχωρήσω ποιος μου εγγυάται τραπεζικό καταφύγιο με την εικόνα του τραπεζικού συστήματος; Υπάρχει τελικά καταφύγιο ή απλά κάνουμε το σταυρό μας φορώντας τη ζώνη μας;

 ΥΓ: Σε περίπτωση δημοσίευσης παρακαλώ μη δημοσιοποιήσετε τα στοιχεία μου.

 Με εκτίμηση

 Ε. Κ.

Απάντηση: Δεν υπάρχουν ασφαλείς προβλέψεις όπως δεν υπάρχουν και παντελώς ασφαλή καταφύγια σε περιπτώσεις μεγάλων κρίσεων όπως φαίνεται πώς ενδέχεται να είναι η επόμενη.

 Παλαιότερα, την εποχή που υπέγραφα σαν "Καγκελάριος", συνηθίζαμε να λέμε πως αυτή η μετοχή είναι "ομόλογο", υπονοώντας πως είναι ασφαλής και σταθερή σαν κρατικό ομόλογο. Κανένας στον ανεπτυγμένο κόσμο δεν είχε χάσει χρήματα από ομόλογα μέχρι το 2010.

 Σήμερα παρατηρώντας τα κρατικά χρέη και τη δημογραφική γήρανση, άρα τη βιωσιμότητα πολλών ασφαλιστικών συστημάτων, μπορούμε να προβλέψουμε πως τα "αρνητικά" επιτόκια είναι το λιγότερο που θα μπορούσε να υποστεί κάποιος...

 Οι μετοχές καλών εταιρειών, δηλαδή αυτών που λόγω θέσης έχουν τη δυνατότητα να μετακυλήσουν την πληθωριστική αύξηση του κόστους στους καταναλωτές, μοιάζουν ασφαλέστερες επιλογές από τα ομόλογα. Μετά από έναν ανοδικό κύκλο 12 ετών κανένας δεν μπορεί να αποκλείσει πως σε ένα κραχ ακόμη και μια πολύ καλή μετοχή μπορεί να αποφύγει απώλειες της τάξης του 70-80%.

 Οι Γερμανοί το πρώτο εξάμηνο του 2021 προέβησαν στις μεγαλύτερες αγορές χρυσού μετά το 2009.

 Οι Γερμανοί αγόρασαν περί τους 90,5 τόνους χρυσού σε ράβδους και νομίσματα προφανώς γιατί δεν εμπιστεύονται να έχουν τα χρήματά τους  στις γερμανικές τράπεζες ή σε γερμανικά ομόλογα.

 Βλέπε: Deutsche Anleger kaufen mehr als 90 Tonnen Gold im ersten Halbjahr

 Και ο χρυσός όμως δεν αποτελεί το απόλυτο ασφαλές καταφύγιο. Αν τον αποθηκεύει κάποιος στο σπίτι κινδυνεύει από τους ληστές ενώ αν τον φυλάει σε τραπεζικές θυρίδες κινδυνεύει από το κράτος που μπορεί σε μια ώρα ανάγκης να απαγορεύσει την πρόσβαση και να απαιτήσει μερίδιο. Ο Ρούσβελτ το ’33 είχε υποχρεώσει τους Αμερικάνους να παραδώσουν ό,τι χρυσό είχαν εκτός από κοσμήματα.

 Τα "κρυπτονομίσματα" που διανύουν ακόμη τη νηπιακή τους ηλικία είναι ασταθή, χειραγωγούνται και τα περισσότερα από όσα υπάρχουν σήμερα μπορεί να μην υπάρχουν μετά από 5 χρόνια ή να μην έχουν καμιά αξία.

 Η μοναδική λογική επιλογή είναι η διασπορά του κινδύνου σε πολλές επιλογές.

kostas.stoupas@capital.gr

Capital.gr