Η επιστολή της Ελλάδας στον ΟΗΕ για τις αιτιάσεις της Άγκυρας στο Αιγαίο

Η ελληνική κυβέρνηση τονίζει ότι οι τουρκικοί ισχυρισμοί για αποστρατιωτικοποίησή των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου είναι «νομικά, ιστορικά και πραγματολογικά αστήρικτοι»

ΙΝΤΙΜΕ

Η Μόνιμη Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στον ΟΗΕ, Μαρία Θεοφίλη, επέδωσε την Τετάρτη επιστολή στον Γενικό Γραμματέα του Οργανισμού, Αντόνιο Γκουτέρες, σχετικά με τη δήθεν υποχρέωση αποστρατιωτικοποίησης των νησιών στο Αιγαίο. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, είχαν προηγηθεί σχετικές οδηγίες από τον αρμόδιο υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια.

Η εν λόγω επιστολή ήλθε σε απάντηση σχετικής επιστολής που είχε απευθύνει ο Τούρκος Μόνιμος Αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ στις 30 Σεπτεμβρίου 2021.

Με την επιστολή αυτή, η οποία αποτελεί προϊόν πολύμηνης ενδελεχούς εργασίας από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΞ, απορρίπτονται στο σύνολο τους, το σύνολο των ισχυρισμών της τουρκικής πλευράς, καθώς είναι αβάσιμοι νομικά, ιστορικά και επί των πραγματικών γεγονότων.

Η ελληνική κυβέρνηση τονίζει στην επιστολή της προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες ότι οι τουρκικοί ισχυρισμοί ότι «η ελληνική κυριαρχία στα νησιά (του Ανατολικού Αιγαίου) είναι εξαρτημένη από την αποστρατιωτικοποίησή τους» με βάση τις Συνθήκες της Λωζάνης (1923) και των Παρισίων (1947) είναι «νομικά, ιστορικά και πραγματολογικά αστήρικτοι».

Διαβάστε εδώ το πλήρες κείμενο της επιστολής

Τι περιλαμβάνει το περιεχόμενο της επιστολής αναλυτικά

Συγκεκριμένα, μέσω της επιστολής προς τον κ. Γκουτέρες:

• Απορρίπτεται το σύνολο της τουρκικής επιχειρηματολογίας όσον αφορά την "διασύνδεση" της ελληνικής κυριαρχίας των νησιών και των παρακείμενων νήσων του Αιγαίου με την δήθεν υποχρέωση αποστρατικοποίησης των νησιών αυτών.
• Τονίζεται ότι η διασύνδεση αυτή αποτελεί καθαρή αθέτηση τόσο του γράμματος όσο και του πνεύματος της συνθήκης της Λωζάννης του 1923 και της συνθήκης των Παρισίων του 1947, που ορίζουν μόνιμα σύνορα και εδαφικά δικαιώματα στις χώρες που αναφέρονται, χωρίς να υπάρχει κανένας άλλος όρος ή υποχρέωση.
• Τονίζεται ότι σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, ότι όταν τα κράτη συνομολογούν μια συνθήκη που ορίζει σύνορα ή εδαφική κυριαρχία, ο βασικός σκοπός τους είναι να επιτύχουν σταθερότητα και τελικό καθεστώς (finality). Για τον λόγο αυτό, όταν μια συνθήκη ορίζει ένα σύνορο ή μια οριστική εδαφική διευθέτηση, αυτή η διευθέτηση αποτελεί ένα πραγματικό γεγονός από μόνο του, το οποίο δεν εξαρτάται πλέον από την συνθήκη. Ο ορισμός ενός συνόρου αποτελεί μια αυτόνομη πραγματικότητα και δημιουργεί μονιμότητα.
• Αντιθέτως, τονίζεται στην επιστολή της Ελληνίδας Μονίμου Αντιπροσώπου, οι τουρκικές μονομερείς αιτιάσεις υπονομεύουν αναφανδόν την περιφερειακή ειρήνη και ασφάλεια.
• Παράλληλα, τονίζεται ότι τα νησιά αυτά, σύμφωνα με τις σχετικές προβλέψεις της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (άρθρο 121 (2), έχουν δικαιώματα σε χωρικά ύδατα, αποκλειστική οικονομική ζώνη και υφαλοκρηπίδα. Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα απορρίπτει στο σύνολο τους, τις σχετικές αιτιάσεις της Τουρκίας.
• Η επιστολή επίσης απορρίπτει στο σύνολο τους τις τουρκικές αιτιάσεις σχετικά με την αποστρατικοποίηση των νησιών του Αιγαίου, υπογραμμίζοντας ότι οι αιτιάσεις αυτές, οι οποίες δεν στέκουν νομικά, αλλά έχουν καθαρά πολιτικά κίνητρα, τροφοδοτούν έτι περαιτέρω την αστάθεια που προκαλεί η Τουρκία με τις ενέργειές της.
• Επίσης, γίνεται σαφής αναφορά στην κλιμάκωση της επιθετικότητας της Τουρκίας, με την επίκληση του casus belli, καθώς και την στάθμευση έναντι των νησιών του Αιγαίου, μεγάλου αριθμού στρατιωτικών δυνάμεων. Παράλληλα επισημαίνεται η παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας με ιδιαίτερα απειλητικές ενέργειες, τόσο με τις υπερπτήσεις ελληνικού εδάφους, όσο και με την παρενόχληση πλοίων του Πολεμικού Ναυτικού και ερευνητικών σκαφών.
• Η επιστολή καταλήγει λέγοντας ότι η Ελλάδα καλεί την Τουρκία να σταματήσει να αμφισβητεί την κυριαρχία επί των νησιών του Αιγαίου, να απέχει από την απειλή χρήσης βίας, παραβιάζοντας έτσι το άρθρο 2(4) του Χάρτη ου ΟΗΕ, και να σταματήσει να πραγματοποιεί παράνομες ενέργειες, οι οποίες παραβιάζουν την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
• Οι πρακτικές αυτές, οι οποίες υποδηλώνουν ένα πνεύμα αναθεωρητισμού, βρίσκονται τελείως εκτός του βασικού πλαισίου των σχέσεων μεταξύ των κρατών, όπως ορίζει ο Χάρτης του ΟΗΕ, και αποτελούν σοβαρή απειλή για την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή. Τέλος, επισημαίνεται ότι η Ελλάδα παραμένει πεπεισμένη ότι οι δύο χώρες μπορούν να επιλύσουν την μοναδική τους διαφορά, ήτοι τον ορισμό της Υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, στο πλαίσιο των σχέσεων καλής γειτονίας και πάντα στη βάση του Διεθνούς Δικαίου.

Απειλή Τσαβούσογλου: Δεν μπλοφάρουμε

Από την πλευρά του, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, απειλεί με ανάληψη τουρκικής δράσης στο Αιγαίο αναφορικά με την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου.

«Είναι αντίθετη προς το Διεθνές Δίκαιο η αλλαγή από την Ελλάδα του καθεστώτος των νησιών που της δόθηκαν υπό όρους στο πλαίσιο των συμφωνιών ειρήνης της Λωζάννης του 1923 και των Παρισίων του 1947. Όποιον λόγο και αν επικαλεστεί η Ελλάδα, ο λόγος αυτός δεν ισχύει. Ποιοι είναι οι όροι; Δεν θα εξοπλίσει αυτά τα νησιά. Η Ελλάδα τα εξοπλίζει από το 1960 και είπαμε ότι αν δεν σταματήσει θα ανοίξει η συζήτηση για την κυριαρχία. Σαφώς και ξεκάθαρα...» δήλωσε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, σήμερα Πέμπτη, εν πτήσει κατά την επιστροφή του από το Ισραήλ και τα Παλαιστινιακά Εδάφη.

 Συνεχίζοντας προσέθεσε:

«Είμαστε εξαιρετικά σοβαροί, δεν μπλοφάρουμε. Τα νησιά δόθηκαν υπό όρους. Αν η Ελλάδα που επικαλείται συνεχώς το Διεθνές Δίκαιο δεν συμμορφωθεί θα πάμε τα πράγματα παραπέρα. Τα περί επεκτατικής πολιτικής της Τουρκία, ότι εποφθαλμιά τα εδάφη μας, είναι λόγια κενά που δεν πρέπει να λέγονται. Στην πραγματικότητα, τα βήματα που κάνει η Ελλάδα έχουν στόχο να απειλήσουν την Τουρκία».

«Δεν μπορούμε να πούμε ότι δεν είναι σημαντικό στην πράξη, δεν μπορούμε πούμε ας κάνουν ό,τι θέλουν. Όσο δεν σταματάμε την παραβίαση θα τρέχουμε» (πίσω από τις εξελίξεις) δήλωσε στους δημοσιογράφους που τον συνόδευαν στην πτήση.

Τα μηνύματα του Μητσοτάκη στην Τουρκία από το Νταβός

Απέναντι στις λεκτικές ακροβασίες μεταξύ αναθεωρητισμού και αγοραίας συμπεριφοράς στις οποίες επιδίδεται τις τελευταίες ημέρες η Άγκυρα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έδωσε ξεκάθαρα από το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, στο Νταβός, το στίγμα της πολιτικής που θα ακολουθήσει σε ό,τι αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

«Εάν ο πρόεδρος Ερντογάν πιστεύει ότι δεν θα υπερασπιστώ την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και δεν θα επισημαίνω στο διεθνές ακροατήριο ότι η Τουρκία συμπεριφέρεται ως αναθεωρητική δύναμη, τότε κάνει λάθος», σημείωσε ο πρωθυπουργός.

Ο ίδιος εμφανίστηκε διαλλακτικός κατά τη διάρκεια συζήτησης με τον πρόεδρο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός, Μπόρχε Μπρέντε, απέναντι στα όσα του είχε προσάψει ο Τούρκος πρόεδρος λέγοντας σε ψύχραιμο τόνο:

«Πρέπει πάντοτε να μιλάμε και θέλουμε πάντα να κρατάμε ανοιχτούς τους διαύλους επικοινωνίας. Δεν πρόκειται ποτέ να είμαστε εμείς αυτοί που δεν θα μιλάμε στους γείτονές μας».

Και συνέχισε:

«Είδαμε δυστυχώς το τελευταίο δίμηνο, άνευ προηγουμένου αριθμό υπερπτήσεων. Αυτή η συμπεριφορά είναι απαράδεκτη και θα εγείρω αυτό το θέμα όποτε μπορώ».

Ο πρωθυπουργός υπενθύμισε στο ακροατήριο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ πως τα λεγόμενα του Ερντογάν δεν συνιστούν κάτι καινοφανές, αφού και το 2020, ο πρόεδρος της Τουρκίας τα είχε ξαναπεί.

«Θυμάμαι τον Μάρτιο του 2020, όταν η Τουρκία προσπάθησε να εργαλειοποιήσει το μεταναστευτικό στέλνοντας δεκάδες χιλιάδες απελπισμένους ανθρώπους να περάσουν τα ελληνικά σύνορα, εμείς είπαμε «όχι», υπερασπιστήκαμε τα σύνορα της Ελλάδας και φέραμε την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα ελληνοτουρκικά σύνορα. Τότε ο Πρόεδρος Erdoğan έλεγε τα ίδια πράγματα: Ότι δεν θέλει να μου μιλήσει. Οπότε, ίσως αλλάξει γνώμη», δήλωσε εμφατικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

«Είναι λάθος η Τουρκία να συνεχίζει να χρησιμοποιεί τις διαπραγματεύσεις για να κερδίσει κατά έναν τρόπο οφέλη για τα δικά της εθνικά συμφέροντα. Θέλουμε μια περίοδο ηρεμίας αλλά δεν προκαλούμε εμείς την ένταση», ξεκαθάρισε - μεταξύ άλλων - ο κ. Μητσοτάκης.

CNN.gr