Κοινωνικός μιθριδατισμός - Του Χρήστου Γιανναρά

Στο υπουργείο Παιδείας κρίνεται και αποφασίζεται τι θέλει για τον εαυτό της μια κοινωνία: Αν είναι διατεθειμένη να υπερασπίσει την ελευθερία και αξιοπρέπεια των μελών της. Αν ενδιαφέρεται για την ποιότητα της ζωής τους. Αν προτιμάει να είναι κοινωνία υπεύθυνων πολιτών ή πολτώδης καταναλωτική μάζα.

Σαράντα οχτώ χρόνια τώρα (μισόν αιώνα) μετά τη χούντα, οι πολιτικοί διαχειριστές της Παιδείας εξαπατούν την ελληνική κοινωνία: δημιουργούν μεθοδικά την ψευδαίσθηση ότι μπορεί η χώρα να συντηρήσει άμυνα, διπλωματία, λειτουργική αποτελεσματικότητα, να μορφώνει – διαμορφώνει κοινωνικό ήθος και ακέραιους χαρακτήρες, δίχως την παραμικρή ασκητική αυτοκυριαρχίας στις κρίσιμες (παιδική και εφηβική) ηλικίες. Δίχως αίσθηση πατρίδας, δίχως καλλιέργεια πολιτισμικής ταυτότητας, δίχως κριτική αξιολόγηση της προσπάθειας κάθε παιδιού και αξιολόγηση – ιεραρχική διαβάθμιση του ταλέντου και του μόχθου των δασκάλων.

Καταργήθηκε κάθε περιορισμός στην αμφίεση των μαθητών, στο είδος της κόμμωσης, στη χρήση καλλυντικών, στην εξεζητημένη εμφάνιση. Απαγορεύτηκε να διορθώνονται τα λάθη στα γραπτά των μαθητών, ώστε να μη δυσαρεστούνται τα παιδιά. Τους επιτράπηκαν οι απεργίες, καταλήψεις σχολικών κτιρίων, οι βανδαλισμοί, αποκλεισμοί οδών, μπολιάστηκαν τα παιδιά με τον εθισμό στη βία, τη λεηλασία του σχολείου τους, έμαθαν να βλέπουν το κράτος σαν τον επαχθέστερο τύραννο της κοινωνίας.

Μια επιφυλλίδα μόνο με υπαινικτικές επισημάνσεις μπορεί να αναφερθεί στις κοινωνικές μεταλλάξεις που επέφερε ο «εκδημοκρατισμός» της σχολικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα, τα τελευταία σαράντα οχτώ χρόνια. Το κομφούζιο και η ντροπή είναι οι λέξεις που συνοψίζουν τον αντίστοιχο καταθλιπτικό ευτελισμό του πανεπιστημίου. Και το κορύφωμα της πολιτισμικής απαθλίωσης είναι τα νεκρωμένα αντανακλαστικά της ελληνώνυμης (ακόμα) κοινωνίας μας: Κανένα «κόμμα εξουσίας», κανένας θεσμός, κανένα φιλότιμο με περιώνυμο φορέα δεν τόλμησε έμπρακτη διαμαρτυρία για το ξεπούλημα του ονόματος «Μακεδονία» στη νατοϊκή απολυταρχία.

Ο μετασχηματισμός της κοινωνίας σε αγορά.

Χρειαζόμαστε ορθολογικές απαντήσεις, όχι ρητορικά αυτονόητα και αναιτιολόγητους αφορισμούς ότι «άλλο η άμυνα της χώρας και άλλο η παιδεία». Οφείλουμε να εξηγήσουμε, γιατί είναι «άλλο» και γιατί η άμυνα προϋποθέτει αυστηρή ασκητική, πατριωτικό φρόνημα, ιεράρχηση ευθυνών, ενώ η παιδεία μπορεί να εκφυλίζεται, να ταυτίζεται με τον εξευτελισμό της σπουδής και με τα πανεπιστήμια ανενόχλητο γήπεδο των κομματικών νεολαιών. Γιατί, για να γίνεις ικανός στρατιώτης σου ζητούν ετοιμότητα θυσίας, δηλαδή ειλικρινή αυθυπέρβαση, ενώ για να γίνεις ενεργός πολίτης σε μαθαίνουν μόνο να διεκδικείς δίχως αυτοπεριορισμό σε τίποτα.

Αν βγάλουμε τίμια τις συνέπειες εκδημοκρατισμού της κρατικής συμπεριφοράς απέναντι στη νεολαία, τις συνέπειες των αρχών που διέπουν το εκπαιδευτικό μας σύστημα σήμερα, πρέπει να καταργήσουμε την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία. Να περιοριστούμε σε μισθοφόρους επαγγελματίες του πολέμου, έτοιμους να σκοτωθούν και να σκοτώσουν για το χρήμα. Αν όμως η λύση αυτή δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί, αν η στρατιωτική θητεία παραμείνει υποχρεωτική για κάθε Ελληνα πολίτη, τότε ο ρεαλισμός και η ορθολογική συνέπεια επιβάλλουν να αναθεωρήσουμε το εκπαιδευτικό μας σύστημα.

Στο υπουργείο Παιδείας κρίνεται και αποφασίζεται τι θέλει για τον εαυτό της η ελληνική κοινωνία: Αν είναι διατεθειμένη να υπερασπίσει την ελευθερία και αξιοπρέπεια των Ελλήνων, αν ενδιαφέρεται για την ποιότητα της ζωής τους, αν προτιμάει να είναι κοινωνία ελεύθερων πολιτών ή πολτώδης καταναλωτική μάζα. Σαράντα οχτώ χρόνια τώρα, μισόν αιώνα, οι πολιτικοί διαχειριστές του υπουργείου Παιδείας ίσως εξαπατούν την ελληνική κοινωνία προκλητικά και ατιμώρητα: Της δημιουργούν την ψευδαίσθηση ότι μπορεί να συντηρήσει άμυνα, διπλωματία, κρατική αποτελεσματικότητα, να λειτουργεί μετάδοση και καλλιέργεια γνώσης, δίχως την παραμικρή ασκητική στην εκπαίδευση της νεολαίας, δίχως αίσθηση πατρίδας και πολιτισμικής ταυτότητας, δίχως κριτικό έλεγχο του εκπαιδευτικού έργου, αξιολόγηση και ιεραρχική διαφοροποίηση των λειτουργών του.

Αξίζει, από καιρό σε καιρό, να μνημονεύουμε τους μεγάλους καημούς μας οι ακόμα ελληνόφωνοι. Οποιο κόμμα κι αν «τύποις» κυβερνάει, η εξάρθρωση και αχρήστευση της ελληνικής γλώσσας συνεχίζεται, η οργανική της συνέχεια από τον Ηράκλειτο ώς τον Σεφέρη, μεθοδικά εξαλείφεται. Επιλογή των αρχόντων μας, ο λαός αυτευνουχισμένος μεθοδικά.

Η Καθημερινή