Ελλάδα: Πιο διεφθαρμένοι, πολιτικοί και δημοσιογράφοι - Έρευνα Public Issue

 Έρευνα για τη διαφθορά στην Ελλάδα, 2023

Εκτίμηση του μεγέθους της διαφθοράς σε διάφορους επαγγελματικούς χώρους

Η εταιρεία Public Issue καταγράφει συστηματικά από το 2001 τις στάσεις της κοινής γνώμης απέναντι στα φαινόμενα της διαπλοκής και της διαφθοράς που χαρακτηρίζουν διαχρονικά την ελληνική κοινωνία και τους εγχώριους θεσμούς (βλέπε αναλυτικά παρακάτω).

Στα πλαίσια του μηνιαίου Πολιτικού Βαρομέτρου Φεβρουαρίου 2023, διερευνήθηκαν οι υποκειμενικές εκτιμήσεις της ελληνικής κοινής γνώμης, σχετικά με το μέγεθος της διαφθοράς, που υφίσταται σε μια σειρά επαγγελματικές κατηγορίες· φαινόμενο που απασχολεί όλο και πιο έντονα τη δημόσια συζήτηση.

Οι συγκεκριμένοι επαγγελματικοί χώροι βρίσκονται στην  επικαιρότητα, με αφορμή περιστατικά διαφθοράς που γνωρίζουν συχνά το φως της δημοσιότητας. Οι δέκα κοινωνικές κατηγορίες που διερευνήθηκαν σήμερα περιλαμβάνουν, με αλφαβητική σειρά: τους  αστυνομικούς, τους γιατρούς, τους δημοσιογράφους, τους δημοσίους υπαλλήλους, τους δικαστές, τους δικηγόρους, τους επιχειρηματίες, τους ιερωμένους/κληρικούς, τους πολιτικούς και τους συνδικαλιστές.

Οι υποκειμενικές εκτιμήσεις των πολιτών για την έκταση του φαινομένου της διαφθοράς σε αυτούς τους κοινωνικούς χώρους, μετρήθηκαν για πρώτη φορά από την Public Issue, στο Βαρόμετρο Φεβρουαρίου 2005, μερικούς μήνες μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004,  για λογαριασμό του ραδιοφωνικού σταθμού ΣΚΑΪ 100,3 FM και παρουσιάσθηκαν στις 10/02/2005. (Βλέπε σχετικά, https://www.mavris.gr/599/ ). Σχεδόν δύο δεκαετίες πριν, η εικόνα που καταγράφηκε, ήταν ήδη αποκαλυπτική και η κρίση κοινωνικής νομιμοποίησης των  θεσμών ήδη ορατή, πριν την εκδήλωση της οικονομικής κρίσης.

Τον Ιούνιο του 2010, λίγο μετά την υπαγωγή της Ελλάδας στο ΔΝΤ, η μέτρηση επαναλήφθηκε για λογαριασμό της εφημερίδας Καθημερινή και δημοσιεύθηκε στις 13 Ιουνίου 2010 (βλέπε σχετικά τα αποτελέσματα της έρευνας στο: https://www.publicissue.gr/politics-corruption/ , διάγραμμα 7).  Η μέτρηση επιβεβαίωσε την ραγδαία αυξανόμενη κοινωνική πεποίθηση για ύπαρξη διευρυμένης διαφθοράς σε όλες τις υπό διερεύνηση επαγγελματικές κατηγορίες.

Στη νέα μέτρηση (2/2023), η ολοκληρωτικά απαξιωμένη εικόνα των πολιτικών, για τους οποίους η κοινή γνώμη πιστεύει, σε ποσοστό 71%, ότι οι διεφθαρμένοι στους κόλπους τους είναι «πάρα πολλοί» συμπληρώνεται με την επίσης καθολικά απαξιωμένη εικόνα των δημοσιογράφων, για τους οποίους το αντίστοιχο ποσοστό («πάρα πολλοί») καταγράφεται στο 64%, από μόλις 19% το 2005.

Σε σύγκριση με το 2005, επιδείνωση της εικόνας διαφθοράς εμφανίζουν όλες ανεξαιρέτως οι κατηγορίες. Ωστόσο, μεγαλύτερη αύξηση στο μέγεθος της κοινωνικά προσλαμβανόμενης διαφθοράς καταγράφουν οι συνδικαλιστές, οι αστυνομικοί, οι δικηγόροι και οι δικαστές.

 Δείτε εδώ τα γραφήματα

Οι Εθνικές Έρευνες για τη Διαφθορά στην Ελλάδα (2007-2013)

Το 2007, καθιέρωσε -για πρώτη φορά στην Ελλάδα- την Εθνική Έρευνα για τη Διαφθορά (ΕΕΔ), για λογαριασμό του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Διαφάνειας. Οι ετήσιες Εθνικές Έρευνες για τα περιστατικά διαφθοράς στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκαν, συστηματικά, από το 2007 έως το 2013.

Εστιάζουν στα πραγματολογικά δεδομένα του προβλήματος και λιγότερο στις κοινωνικές αντιλήψεις. Βασίστηκαν σε εξαιρετικά μεγάλο δείγμα (6.000 άτομα μέχρι το 2010 και 12.000 άτομα από το 2011), που επέτρεψε τη λεπτομερέστερη καταγραφή του φαινομένου και παρείχαν πληροφορίες, όχι μόνο στο ατομικό επίπεδο του ερωτώμενου, αλλά και στο επίπεδο του νοικοκυριού του.

Λόγω του διευρυμένου δείγματος και της καινοτομικής μεθοδολογίας, που ακολουθήθηκε (αυθόρμητες αναφορές), επέτρεψαν να καταγραφεί το σύνολο των φορέων του δημοσίου τομέα αλλά και του ιδιωτικού τομέα, στους οποίους παρουσιάζεται διαχρονικά το φαινόμενο, δηλαδή ο χώρος (υπηρεσίες/επιχειρήσεις) στον οποίο παρουσιάστηκαν περιστατικά διαφθοράς, ο χρόνος εμφάνισης των περιστατικών, οι υποθέσεις που αφορούσαν καθώς και τα χρηματικά ποσά που ζητήθηκαν. Συνεισέφεραν έτσι στην αναλυτική αποτύπωση των ιδιαιτεροτήτων του φαινομένου, στη χώρα μας.

Η σημασία των ΕΕΔ

Οι ΕΕΔ επέτρεψαν την ποσοτική εκτίμηση για το μέγεθος της κοινωνικής διαφθοράς, που υπήρχε στη χώρα, τους πολίτες και τα νοικοκυριά, πριν την εκδήλωση της οικονομικής κρίσης του 2008, αλλά και τη διάρκειά της.

Η αναλυτική χαρτογράφηση και ο εντοπισμός των κοινωνικών χώρων της διαφθοράς,  (ο «χάρτης της διαφθοράς»), τόσο στο δημόσιο, όσο και στον ιδιωτικό τομέα, επέτρεψε ταυτόχρονα την καταγραφή του αναλυτικού «τιμοκαταλόγου της διαφθοράς», δηλαδή το κοινωνικά παγιωμένο, ανά υπηρεσία, ύψος του μέσου χρηματικού ποσού, που ζητείται για την παράνομη συναλλαγή.

Publicissue.gr