Εκείνα που δεν συζητούνται - του Κώστα Μαυρίδη

Το ετήσιο συνέδριο των αποδήμων αποτελεί σημείο αναφοράς και ξεχωριστό θεσμό στην Κύπρο. Γι αυτό και επανερχόμαστε, μετά και τα όσα ακολούθησαν την ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Εκείνο που παρατηρήθηκε φέτος, είναι πως μια δήλωση του Προέδρου εκτός του γραπτού κειμένου ομιλίας του για το «αν θα υπάρχει Κύπρος μετά από χρόνια», έλαβε διαστάσεις και σχόλια, κυρίως αρνητικά. Σε αυτό επικεντρώθηκαν καλόπιστοι σχολιαστές, αλλά και αρκετοί κακόπιστοι που έψαχναν αφορμή να τον «καρφώσουν» επειδή αυτό εξυπηρετεί κομματικές σκοπιμότητες και ιδιοτελείς σχεδιασμούς ιδίως για τις επόμενες προεδρικές. Δείγμα τέτοιας θεατρινίστικης κριτικής είναι τα όσα συγκεκριμένοι κομματικοί εκπρόσωποι εκφράζουν με χρήση έκδηλα παραφουσκωμένου λεχτικού. Αναφορικά δε με δηλώσεις ότι, «δεν υπάρχει οποιοσδήποτε σχεδιασμός για τις προεδρικές», θέλω να δηλώσω ότι στην Κύπρο ζούμε. Είμαστε μια μικρή κοινωνία όπου έχουμε όλοι γνωστούς, φίλους ή και συγγενείς ακόμη στο στενό περιβάλλον του κάθε πολιτικού αρχηγού και εύκολα μαθαίνουμε τις αποφάσεις του αρχηγικού πυρήνα. Στον κόσμο είναι ήδη γνωστό εδώ και μήνες ότι μπήκε σε εφαρμογή σχέδιο για να καταστεί ο Ν. Αναστασιάδης Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Παράξενο που δεν το γνωρίζει ο εκπρόσωπός του!

Επανερχόμαστε όμως στο συνέδριο για να επισημάνουμε ότι δύο θέματα έπρεπε οπωσδήποτε να τεθούν ενώπιον των συνέδρων. Και τα δύο άπτονται της ουσίας του κυπριακού στην παρούσα φάση και ο ρόλος των αποδήμων είναι καθοριστικός. Το ένα αφορά τον βραχυπρόθεσμο σχεδιασμό στους επόμενους μήνες και το άλλο, τον μακροπρόθεσμο στρατηγικό σχεδιασμό.

(α) Ο ρόλος που διαδραματίζει ο Αντιπρόσωπος του ΟΗΕ στην Κύπρο Αλ. Ντάουνερ αμφισβητήθηκε ευθέως και για πρώτη φορά δημόσια ενώπιον του Προέδρου. Για μήνες πρωτοστάτησα στα ΜΜΕ δημόσια (ιδιωτικά προς στους αρμόδιους πιο πριν) στην αποκάλυψη του βρώμικου δίδυμου Ντάουνερ-Πάσκο με συγκεκριμένα στοιχεία και για διάφορα θέματα. Ανάμεσα στα τόσα, αποκαλύψαμε την συμπαιγνία τους με τον B. Ilkin (Τούρκο Μόνιμο Αντιπρόσωπο στο Συμβούλιο Ασφαλείας/ΟΗΕ) εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας στην υπόθεση Όραμς ώστε να ερμηνεύεται ο όρος «διζωνικότητα» όπως θέλει η Τουρκία. (Για τους χρήστες στο διαδίκτυο, υπάρχει σχετική παρουσίαση στο χώρο www.yootube.com). Στο συνέδριο λοιπόν, τέθηκε εισήγηση για να αναληφθεί εκστρατεία ώστε να εκτεθεί η εχθρική στάση αξιωματούχων του ΟΗΕ και να ζητηθεί εν ανάγκη η αποπομπή τους προτού είναι αργά. Ο Πρόεδρος δεν είπε λέξη για το θέμα.

(β) Το άλλο κεφαλαιώδες ζήτημα που έπρεπε να απασχολήσει τους απόδημους είναι οι ενταξιακές της Τουρκίας σε σχέση πάντα με το κυπριακό και με δεδομένο ότι η  Κυπριακή Δημοκρατία έχει την δυνατότητα να τελματώσει τις ενταξιακές της. Ο ρόλος των αποδήμων προς τούτο είναι καθοριστικός. Η πρόθεση για δραστηριοποίηση μιας τέτοιας στάσης, αναμένεται να ενεργοποιήσει δυνάμεις γύρω από το κυπριακό, πέραν από την οργή της Τουρκίας. Κι εδώ ακριβώς έγκειται και η ουσία. Η άρνηση αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία θα έπρεπε ήδη να ενεργοποιήσει την παρεμπόδιση των ενταξιακών της με απώτερο στόχο μιαν αποδεκτή λύση. Τέτοια ενεργός πολιτική, ακόμη και αν δεν αποδώσει πλήρως, επανατοποθετεί το κυπριακό στην σωστή του βάση αφού συνδέει την Τουρκία ως εισβολέα και καταχτητή με το πρόβλημα άμεσα και απτά. Ήδη, διαφάνηκε ότι η στάση μας στο ορόσημο του  Δεκ 2009 που επιτρέψαμε στην Τουρκία να προχωρήσει, ήταν λανθασμένη εκτίμηση. Έκτοτε, το συγκριτικό μας πλεονέκτημα που συνίσταται στην δυνατότητα να τελματώσουμε τις τουρκικές ενταξιακές, όλο και αποδυναμώνεται με αρνητικές εξελίξεις να διαδέχονται η μια την άλλη. Εύχομαι επιτέλους κάποιος να  τεκμηριώσει το αντίθετο και να εξηγήσει πως στο διάστημα που μεσολάβησε από τον Δεκ του 2009 ως σήμερα, το ευρωπαϊκό μας χαρτί έναντι της Τουρκίας έχει ενδυναμώσει την δυνατότητά μας για άσκηση πιέσεων.

Η σιωπή στα δύο πιο πάνω θέματα δεν μπορεί να είναι τυχαία και εντείνει την αγωνία. Πάντως, ειδικά ως προς τις ενταξιακές της Τουρκίας, η ηγεσία σε άλλα δεσμεύτηκε δημόσια και προς άλλα κινείται σήμερα. Και το χειρότερο, είναι που για άλλη μια φορά, η ηγεσία δεν κινείται στην πορεία που της δείχνει η κοινωνία.

Κώστας Μαυρίδης

mavrides@ucy.ac.cy

Το άρθρο θα δημοσιευθεί στον Φιλελεύθερο της 4ης Σεπτεμβρίου