F. Scott Fitzgerald: «Δείξτε μου έναν ήρωα και θα σας γράψω μια τραγωδία»

Ο Αμερικανός συγγραφέας Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ (24 Σεπτεμβρίου 1896-21 Δεκεμβρίου 1940), είναι ένας από τους κύριους εκπροσώπους της «Χαμένης Γενιάς» των Αμερικανών λογοτεχνών όπως την αποκάλεσε η Γερτρούδη Στάιν, όπου συγκαταλέγονται μεγάλα ονόματα της αμερικανικής πεζογραφίας, μεταξύ των οποίων και αυτά των Έρνεστ Χέμινγουει και Τζον Ντος Πάσος.

Η ζωή του Σκοτ αντικατοπτρίζει τις δύο όψεις του Αμερικάνικου ονείρου. Από τη μία, η επιτυχία και η λάμψη και από την άλλη οι υπερβολές και η παρακμή.

Ο Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ γεννήθηκε στη Μινεσότα, γιος μιας οικογένειας της μεσαίας τάξης του Έντουαρντ Φιτζέραλντ και της Μαίρη Μακ Κουίλαν, αμφότεροι πιστοί καθολικοί. Ξεκίνησε το 1913 σπουδές στο πανεπιστήμιο του Πρίνστον. Οι μέτριες ακαδημαϊκές επιδόσεις του, σε συνδυασμό με την απόφασή του να ασχοληθεί με τη λογοτεχνία, τον οδήγησαν να εγκαταλείψει τις σπουδές του, χωρίς να εξασφαλίσει το πτυχίο του. Την ίδια χρονιά κατατάχθηκε στον αμερικανικό στρατό, με συμμετοχή στον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο.

Κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής του ολοκλήρωσε το μυθιστόρημά του The Romantic Egoist. Ο εκδοτικός οίκος, στον οποίο απευθύνθηκε, αφού τον επαίνεσε ως πρωτότυπη πένα, αρνήθηκε δύο φορές τη δημοσίευση του βιβλίου του.

Το 1918 ο Σκοτ ερωτεύεται την Ζέλντα Σάιρ και μετά το πέρας του πολέμου μετακομίζουν μαζί στη Νέα Υόρκη, προκειμένου να παντρευτούν. Ο αρραβώνας, τελικά, διαλύεται λόγω του ότι η Ζέλντα δεν πείθεται ότι ο Σκοτ είναι ικανός να συντηρήσει οικονομικά μια οικογένεια. Έτσι, επιστρέφει στους γονείς του και καταπιάνεται πάλι με το πρώτο του μυθιστόρημα. Τελικά, υπό τον τίτλο «Αυτή η πλευρά του Παραδείσου», το βιβλίο βρίσκει το δρόμο για τα ράφια των βιβλιοπωλείων, το 1920, καθιστώντας τον έναν από τους πιο δημοφιλείς συγγραφείς της εποχής του.

Η επιτυχία του, είχε επίσης ως συνέπεια την επανασύνδεσή του με την Ζέλντα, την οποία παντρεύτηκε μία εβδομάδα μετά την έκδοση του «Αυτή η πλευρά του Παραδείσου».

Η δεκαετία του 1920 υπήρξε καθοριστική για την εξέλιξη του Φιτζέραλντ. Το δεύτερο μυθιστόρημα που ολοκλήρωσε, με τίτλο «Όμορφοι και Καταραμένοι», δημοσιεύτηκε το 1922 ενώ το 1925 εκδόθηκε το κορυφαίο κατά πολλούς έργο του «Ο υπέροχος Γκάτσμπι». Στα ταξίδια του στο Παρίσι, τη μεσοπολεμική «εποχή της τζαζ», γνωρίζει και άλλους (αυτο)εξόριστους Αμερικανούς λογοτέχνες, όπως τον Έρνεστ Χέμινγουεϊ, τον οποίο θαύμαζε υπερβολικά.

Στα τέλη της δεκαετίας του '20, επεξεργάζεται το τέταρτο μυθιστόρημά του, ωστόσο έρχεται αντιμέτωπος με οικονομικές δυσχέρειες και τη σχιζοφρένεια της συζύγου του, που εκδηλώθηκε εκείνη την εποχή. Μία από τις μεγαλύτερες εμμονές που συνόδευαν την ασθένεια της Ζέλντα, ήταν ότι ο Φιτζέραλντ ήταν ομοφυλόφιλος.

Το επόμενο μυθιστόρημά του «Τρυφερή είναι η νύχτα» αποτέλεσε εμπορική αποτυχία και το 1937 βρίσκει τον Φιτζέραλντ «πιστό» στον αλκοολισμό του και με μεγάλα οικονομικά προβλήματα να τον ταλανίζουν, αν και, όπως είχε δηλώσει και ο ίδιος, «Δείξτε μου έναν ήρωα και θα σας γράψω μια τραγωδία».

Το σκηνικό ανατρέπεται όταν ξεκινάει να εργάζεται ως σεναριογράφος του Χόλυγουντ, αν και χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. Το 1939 ξεκίνησε το πέμπτο μυθιστόρημά του, The Love of the Last Tycoon, το οποίο έμεινε ημιτελές και εκδόθηκε τελικά, για πρώτη φορά, μετά το θάνατό του, έπειτα από επιμέλεια των σημειώσεων του, από το φίλο του, Έντμουντ Γουίλσον.

Το 1940 υπέστη δύο καρδιακές προσβολές, η τελευταία εκ των οποίων, ήταν και καθοριστική, αφού οδήγησε το συγγραφέα στο θάνατο, σε ηλικία 44 ετών.

Ο Φιτζέραλντ μπορεί να απέτυχε ως σεναριογράφος του Χόλυγουντ, αλλά μία από τις μεγάλες εμπορικές επιτυχίες της κινηματογραφικής βιομηχανίας, «Η απίστευτη ιστορία του Μπέντζαμιν Μπάτον», βασίστηκε σε διήγημα που είχε γράψει ο συγγραφέας το 1920 και το τελευταίο του μυθιστόρημα, μετά από διασκευή του Χάρολντ Πίντερ, έγινε ταινία, η τελευταία που σκηνοθέτησε ο Ηλίας Καζάν πριν πεθάνει.

Ο Ε. Χέμινγουει είχε περιγράψει ταλέντο του Φιτζέραλντ ως «τόσο φυσικό όσο το σχήμα που αφήνουν στη σκόνη τα φτερά μιας πεταλούδας».

TVXS