Φως ποιητικό στη σκοτεινιά του φθινοπώρου και... των καιρών μας - της Γιόλας Αργυροπούλου - Παπαδοπούλου*

Φθινόπωρο!

Οι ζεστές μέρες του καλοκαιριού έχουν ήδη γίνει ανάμνηση. Οι αμμουδιές άδειασαν, η αυγουστιάτικη πανσέληνος χάθηκε, κι ο ήλιος, τις περισσότερες ώρες, επιμένει πεισματικά να παραμένει κρυμμένος πίσω από τα σύννεφα. Μελαγχολία στη φύση, στον ουρανό και στη θάλασσα, στα δένδρα και στα πουλιά. Μελαγχολία παντού, γύρω μας και μέσα μας. Κι όπως οι νύχτες μεγαλώνουν, και το φως λιγοστεύει, έτσι μεγαλώνει κι η θλίψη στην ψυχή μας, κι η χαρά λιγοστεύει.

Πολλές είναι οι φορές, αυτό τον καιρό, που συλλογίζομαι πως η θλίψη και η κατήφεια των ανθρώπων δεν εκπορεύεται από την μελαγχολία του φθινοπώρου. Το φθινόπωρο είναι μια υπέροχη εποχή, που αποπνέει νοσταλγία, γλυκύτητα και τρυφερότητα, μια εποχή που ίσως κάποιοι την περιμένουν με λαχτάρα, πιστεύοντας πως είναι η πιο όμορφη εποχή του έτους. Αποτελεί πηγή έμπνευσης ποιητών και πεζογράφων, ζωγράφων και μουσικοσυνθετών. Είναι ανάσα και ευλογία της γης. Επομένως, η κατήφεια της ανθρώπινης ψυχής δεν πηγάζει από την μελαγχολία του καιρού, αλλά από τους «ζοφερούς καιρούς» που ζούμε, απ’ όλα αυτά τα κυριολεκτικά «τραγικά» γεγονότα που συμβαίνουν γύρω μας, που παρακολουθούμε όλοι μας, και που έχουν ως αποτέλεσμα μιαν απογοήτευση που, δυστυχώς, καθημερινά κλιμακώνεται.

Το βάθρο (όπου είναι στημένες οι μεγάλες αξίες, όπως το Ήθος, ο Σεβασμός προς τον συνάνθρωπό μας και -κυρίως- προς τον ίδιο μας τον εαυτό, η Ανθρωπιά, η Εντιμότητα, η Αξιοπρέπεια και η Αγάπη) σείεται συθέμελα και είναι έτοιμο να σωριαστεί. Ας προσπαθήσουμε όλοι, ο καθένας μας χωριστά και στα μέτρα των δυνατοτήτων του, να το κρατήσουμε όρθιο! Γιατί, εάν αυτό το βάθρο, με τις αιώνιες αξίες του, καταρρεύσει, δεν είναι δυνατόν παρά να χαθούμε και όλοι μας, και ως μονάδες και ως σύνολο!

Θα ήθελα να ολοκληρώσω αυτό το κείμενό μου μ’ ένα εξαιρετικό ποίημα του αγαπημένου μου ποιητή Νικηφόρου Βρεττάκου, του ποιητή του φωτός και της Αγάπης. Το επέλεξα, ανάμεσα σε τόσα και τόσα θαυμάσια -γνωστά και άγνωστα- ποιήματα του μεγάλου μας ποιητή, για το υπέροχο ΜΗΝΥΜΑ που στέλνει προς όλους μας. Ένα μήνυμα που γεννάει το φως, μέσα στη σκοτεινιά του φθινοπώρου και… των καιρών μας!

Τό καθαρότερο πράγμα τῆς δημιουργίας

Δέν ξέρω, μά δέν ἔμεινε καθόλου σκοτάδι.

Ὁ ἥλιος χύθηκε μέσα μου ἀπό χίλιες πληγές.

Καί τούτη τή λευκότητα πού σέ περιβάλλω

δέ θά τή βρεῖς οὔτε στίς Ἄλπεις, γιατί αὐτός ὁ ἀγέρας

στριφογυρνᾶ ὥς ἐκεῖ ψηλά καί τό χιόνι λερώνεται.

Καί στό λευκό τριαντάφυλλο βρίσκεις μιά ἰδέα σκόνης.

Τό τέλειο θαῦμα θά τό βρεῖς μοναχά μές στόν ἄνθρωπο:

λευκές ἐκτάσεις πού ἀκτινοβολοῦν ἀληθινά

στό σύμπαν καί ὑπερέχουν. Τό πιό καθαρό

πράγμα λοιπόν τῆς δημιουργίας δέν εἶναι τό λυκόφως,

οὔτε ὁ οὐρανός πού καθρεφτίζεται μές στό ποτάμι, οὔτε

ὁ ἥλιος πάνω στῆς μηλιᾶς τ’ ἄνθη. Εἶναι ἡ ἀγάπη.

*Η κυρία Γιόλα Αργυροπούλου - Παπαδοπούλου είναι Επικ. Καθηγήτρια της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών και ποιήτρια