Στο αρχείο του Ρούσβελτ, η ιστορία όπως τη διαμόρφωσε ο ίδιος

Φωτο: Ο Πρόεδρος Roosevelt ταξιδεύοντας το 1942 με την προσωπική του γραμματέα.

Ένα μήνα μετά την εισβολή των Ναζί στην Πολωνία το 1939, ο Joseph P. Kennedy, ο αμερικανός πρεσβευτής στο Λονδίνο και πατέρας ενός μελλοντικού προέδρου, εξέφρασε σοβαρές αμφιβολίες για τον «ιδεαλιστικό πόλεμο» εναντίον του Χίτλερ.

«Δεν βλέπω την χρησιμότητα του να διασπαστεί η Ευρώπη και να τριγυρνά ο κομμουνισμός ανενόχλητος», έγραψε ο Κέννεντυ στην Marguerite LeHand, την προσωπική γραμματέα του Franklin D. Roosevelt. «Η προσωπική μου πεποίθηση είναι ότι τα οικονομικά της Γερμανίας θα είχαν τακτοποιήσει τον Χίτλερ πολύ καιρό πριν βρει την ευκαιρία να αναδειχθεί».

«Φυσικά αυτά δεν λέγονται φωναχτά», πρόσθετε.

Το γράμμα του Κέννεντυ είναι ένα από τα εννιά έγγραφα που δημοσίευσε το Ίδρυμα Εθνικών Αρχείων στην Ουάσιγκτον, μέρος ενός συνόλου αλληλογραφίας, σημειωμάτων και υπομνημάτων σχετιζόμενων με την προεδρία του Ρούσβελτ. Ο David S. Ferriero, ο εθνικός αρχειοφύλακας είπε ότι το υπόλοιπο αρχείο, το οποίο παρέμενε στην κατοχή της Grace Tully, της τελευταίας προσωπικής γραμματέα του Ρούσβελτ, αναμένεται τον Νοέμβριο.

Τα έγγραφα περιλαμβάνουν μια λίστα σημειώσεων σχετικά με νομοθετήματα για την ανάκαμψη (ΣτΜ: μετά τον Β΄ πόλεμο), μια εισήγηση για την προαγωγή του Συνταγματάρχη George C. Marshall σε γενικό ταξίαρχο πριν τον πόλεμο, ένα συγχαρητήριο γράμμα του Μουσολίνι μετά τις εκλογές του 1932, και τέλος ένα γράμμα από την Lucy Mercer Rutherfurd, με την οποία ο Ρούσβελτ διατηρούσε σχέσεις, όπου κανόνιζε να επισκεφθεί τον πρόεδρο στο Warm Springs στην πολιτεία της Georgia, μια εβδομάδα πριν τον θάνατό του. («Είμαι τρομερά ανήσυχη», έγραφε).

«Βλέπεις πραγματικά την διαδικασία σκέψης του Franklin D. Roosevelt», λέει ο Robert W. Clark, ο προϊστάμενος αρχειοφύλακας της προεδρικής βιβλιοθήκης του Franklin D. Roosevelt στο Hyde Park της Νέας Υόρκης, ο οποίος επιθεωρεί τα τεκμήρια. «Ποτέ δεν έγραφε απομνημονεύματα, δεν ήταν ο τύπος του στοχαστικού άντρα. Αυτό δηλώνει ότι έπαιρνε αποφάσεις ενστικτωδώς, γνωρίζοντας ότι θα ήταν για το καλύτερο τόσο για την χώρα όσο και για τον κόσμο ολόκληρο».

Όταν ο Ρούσβελτ ζήτησε την συμβουλή του Στρατηγού John J. Pershing, ο οποίος ηγήθηκε των Αμερικανικών Εκστρατευτικών Δυνάμεων στον Ά Παγκόσμιο Πόλεμο, για τον Marshall, «ουσιαστικά προετοίμαζε το έδαφος ώστε να έχει πρόσβαση σ’ αυτόν τον άνθρωπο όταν τον χρειαζόταν» λέει ο κ. Clark. Μια επιστολή προς τον Harry Hopkins σχετικά με το πρόγραμμα δημοσίων έργων, δείχνει την συνδεσιμότητα των πεπραγμένων του: «χρησιμοποιούσε τα δέματα από βαμβάκι για να κατασκευάσει φόρμες εργασίας, κρατώντας έτσι τις τιμές για τις φάρμες σταθερές και ταυτόχρονα γέμιζε τις τσέπες του λαού και βελτίωνε την οικονομία».

«Είναι ιστορία σε ακατέργαστη μορφή», είπε ο κ. Clark.
Μετά από πέντε χρόνια διαπραγματεύσεων και ειδικών νομοθετημάτων, και τα 5000 έγγραφα της Κας Tully δόθηκαν ως δώρο στην Βιβλιοθήκη Ρούσβελτ στα Εθνικά Αρχεία, από την Sun-Times Media Group, διάδοχο της Hollinger International, ο διευθύνων σύμβουλος της οποίας, ονόματι Conrad Black, είχε αγοράσει τα έγγραφα το 2002. Δεν είναι ξεκάθαρο αν αντλήθηκαν πληροφορίες από αυτά τα έγγραφα στη βιογραφία που έγραψε ο κ. Black με τίτλο “Franklin Delano Roosevelt: Champion of Freedom”, η οποία εκδόθηκε το 2003.

Ο Joseph P. Kennedy, τότε πρέσβης, τήρησε επικριτική στάση για τον πόλεμο καθώς και τον Thomas E. Dewey σε ένα γράμμα του το 1939 με παραλήπτη τη γραμματέα του Roosevelt.

Το γράμμα του Κέννεντυ προαναγγέλλει την μετέπειτα δημόσια δυσφήμηση του πολέμου και του μέλλοντος της δημοκρατίας, σχόλια που μαζί με την προσπάθειά του να οργανώσει μια συνάντηση συμφιλίωσης με τον Χίτλερ, τον ανάγκασαν να παραιτηθεί από πρεσβευτής το 1940. «Οι Βρετανοί πηγαίνουν στον πόλεμο με αίσθημα απέχθειας προς αυτόν, αλλά είναι αποφασισμένοι να παλέψουν μέχρις εσχάτων», έγραφε ο Κέννεντυ. «Δεν γνωρίζω ακόμα ποιο είναι το επίτευγμα για το οποίο αγωνίζονται».

Ο Κέννεντυ επίσης ασκούσε κριτική στον Thomas E. Dewey, γενικό εισαγγελέα του Μανχάταν, οποίος ήταν το φαβορί των Ρεπουμπλικανών για να θέσει υποψηφιότητα στις προεδρικές εκλογές του 1940. «Το να βλέπεις τον Dewey να είναι υποψήφιος μεγάλου κόμματος για να ηγηθεί των ΗΠΑ, με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, είναι το ακλόνητο τεκμήριο ότι ή εγώ είμαι εντελώς τρελός ή έχω ζήσει 10 χρόνια παραπάνω από ότι έπρεπε».

Ο Mussolini έγραψε στον Roosevelt το 1933, εκφράζοντας την εκτίμησή του και την ελπίδα του να συναντηθούν για «να συζητήσουν τα παγκόσμια προβλήματα».

Σε χειρόγραφο του 1933 ο Μουσολίνι εξέφραζε τον θαυμασμό του για τον Ρούσβελτ και ήλπιζε σε κάποια συνάντηση όπου θα «συζητούσαν τα εξέχοντα παγκόσμια προβλήματα, όπου η Ιταλία και οι ΗΠΑ είχαν κοινά συμφέροντα». Μνημόνευσε τις «εγκάρδιες και φιλικές σχέσεις» των δύο χωρών προσθέτοντας «πιστεύω ακράδαντα και ελπίζω ότι θα γίνουν πιο στενές».

Τα γράμματα αποκαλύπτουν και μια πιο ανάλαφρη πλευρά του Ρούσβελτ. Το 1943 έγραφε στην Κα Tully από το Κάιρο, όπου συναντούσε τον Winston Churchill και τον Chiang Kai-Shek, πριν την διάσκεψη της Τεχεράνης με τον Στάλιν, για να της πει ότι επισκέφθηκε τις πυραμίδες και έγινε φίλος με την Σφίγγα.

«Το Κογκρέσο θα πρέπει να την γνωρίσει», κατέληγε.

Η μετάφραση έγινε από την Γεωργία Σ. κι αναθεωρήθηκε από τον Μιχάλη Ζωντό, μέλη του μεταφραστικού project του Tvxs.

TVXS