Το τελευταίο σημείωμα του Κώστα Καρυωτάκη (1896 - 1928)

Ο Κώστας Καρωτάκης γεννήθηκε στην Τρίπολη, 30 Οκτωβρίου του 1896, γόνος μιας ευκατάστατης οικογένειας, που του παρείχε την απαραίτητη οικογενειακή στοργή και θαλπωρή, αλλά και οικονομική επάρκεια. Ο πατέρας του, πολιτικός μηχανικός στο επάγγελμα, έπαιρνε συχνά μεταθέσεις, με αποτέλεσμα ο ποιητής να αλλάζει συνέχεια τόπους διαμονής, γεγονός που απ΄ ό, τι φαίνεται τραυμάτισε την ευαίσθητη παιδική ψυχή του. Ως τα 17 του χρόνια έζησε σε διάφορες πόλεις, όπως Λευκάδα, Αργοστόλι, Λάρισα, Καλαμάτα και Χανιά. Μετά το Γυμνάσιο γράφτηκε στη Νομική Σχολή της Αθήνας και 21 ετών πήρε το πτυχίο του. Δεν εργάστηκε σαν δικηγόρος, αλλά ως Δημόσιος υπάλληλος σε διάφορες υπηρεσίες όπως: στη Νομαρχία Θεσσαλονίκης, στη Νομαρχία Άρτας, στη Νομαρχία Κυκλάδων, στη Νομαρχία Αττικής, στο Υπουργείο Υγιεινής, στη Νομαρχία Πατρών και τέλος στη Νομαρχία Πρεβέζης.

Από τα 17 του ακόμη χρόνια έγινε γνωστός μέσα από τα ποιήματα και πεζά του, που δημοσίευε με ζήλο σε διάφορα περιοδικά και εφημερίδες, ενώ μέχρι τα 20 του χρόνια είχε ήδη αναγνωριστεί στους ποιητικούς κύκλους. Το πρώτο του βιβλίο, «Ο πόνος του ανθρώπου και των πραγμάτων» εκδόθηκε το 1919, ενώ ακολούθησαν τα «Νηπενθή» το 1921 και το 1927 το τρίτο και τελευταίο του βιβλίο «Ελεγεία και Σάτυρες».

Ο έρωτάς του για την Άννα Σκορδύλη από τα Χανιά και ο δεσμός τους από τα 17 του χρόνια υπήρξε για τον ίδιο πηγή έμπνευσης. Μια δυνατή σχέση που κράτησε ως το 1922, παρά το γεγονός ότι η αγαπημένη του παντρεύτηκε το 1915. Η πιο γνωστή του σχέση όμως παραμένει αυτή με την ποιήτρια Μαρία Πολυδούρη, παρόλο που δεν είναι ξεκάθαρο αν ήταν ερωτική ή απλά μια πλατωνική σχέση.

Το 1928, υπηρετώντας στην Πάτρα, ήρθε σε ανοιχτή σύγκρουση με τον τότε υπουργό Μ. Κύρκο, με αποτέλεσμα να υποβάλλεται σε μία σειρά μεταθέσεων, -που είχαν βέβαια ξεκινήσει πολύ νωρίτερα- με τελευταία την μοιραία του μετάθεση στην πόλη της Πρέβεζας. Στις 20 Ιουλίου ο Κώστας Καρυωτάκης κάνει την πρώτη του απόπειρα αυτοκτονίας. Επιχειρεί να πνιγεί στην θάλασσα χωρίς αποτέλεσμα, καθώς ήταν εξαίρετος κολυμβητής. Το πρωί της 21, γυρνώντας σπίτι του, πίνει ήρεμος το γάλα που του προσφέρει η σπιτονοικοκυρά του, ξαναφεύγει, αγοράζει ένα περίστροφο και πάει σ' ένα καφενεδάκι, όπου φυτεύει μια σφαίρα στην καρδιά του. Στην τσέπη του βρίσκεται το τελευταίο σημείωμά του :

ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Είναι καιρός να φανερώσω την τραγωδία μου. Το μεγαλύτερο μου ελάττωμα στάθηκε η αχαλίνωτη περιέργειά μου, η νοσηρή φαντασία και η προσπάθειά μου να πληροφορηθώ για όλες τις συγκινήσεις, χωρίς τις περσότερες, να μπορώ να τις αισθανθώ. Τη χυδαία όμως πράξη που μου αποδίδεται τη μισώ. Εζήτησα μόνο την ιδεατή ατμόσφαιρά της, την έσχατη πικρία. Ούτε είμαι ο κατάλληλος άνθρωπος για το επάγγελμα εκείνο. Ολόκληρο το παρελθόν μου πείθει γι' αυτό. Κάθε πραγματικότης μου ήταν αποκρουστική.

Είχα τον ίλιγγο του κινδύνου. Και τον κίνδυνο που ήρθε τον δέχομαι με πρόθυμη καρδιά. Πληρώνω για όσους, καθώς εγώ, δεν έβλεπαν κανένα ιδανικό στη ζωή τους, έμειναν πάντα έρμαια των δισταγμών τους, ή εθεώρησαν την ύπαρξη τους παιχνίδι χωρίς ουσία. Τους βλέπω να έρχονται ολοένα περισσότεροι μαζί με τους αιώνες. Σ' αυτούς απευθύνομαι.

Αφού εδοκίμασα όλες τις χαρές !!! είμαι έτοιμος για έναν ατιμωτικό θάνατο. Λυπούμαι τους δυστυχισμένους γονείς μου, λυπούμαι τα αδέλφια μου. Αλλά φεύγω με το μέτωπο ψηλά. Ήμουν άρρωστος.

Σας παρακαλώ να τηλεγραφήσετε, για να προδιαθέσει την οικογένειά μου, στο θείο μου Δημοσθένη Καρυωτάκη, οδός Μονής Προδρόμου, πάροδος Αριστοτέλους, Αθήνας.

Κ.Γ.Κ.
[Υ.Γ.] Και για ν' αλλάξουμε τόνο. Συμβουλεύω όσους ξέρουν κολύμπι να μην επιχειρήσουνε ποτέ να αυτοκτονήσουν δια θαλάσσης. Όλη νύχτα απόψε επί δέκα ώρες, εδερνόμουν με τα κύματα. Ήπια άφθονο νερό, αλλά κάθε τόσο, χωρίς να καταλάβω πώς, το στόμα μου ανέβαινε στην επιφάνεια. Ορισμένως, κάποτε, όταν μου δοθεί η ευκαιρία, θα γράψω τις εντυπώσεις ενός πνιγμένου.

Κ.Γ.Κ.

Η ποίηση του Καρυωτάκη, ο οποίος υπήρξε ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στους Βάρναλη, Καβάφη ,Σικελιανό και στους Σεφέρη, Ελύτη, Ρίτσο, αντιπροσωπεύει την κλονισμένη και αποπροσανατολισμένη ψυχικά μεταπολεμική γενιά. Μέσα από τα ποιήματά του εκφράζει ζωηρά μια αγωνιώδη απαισιοδοξία, ένα βαθύ ψυχολογικό κενό, μια πικρή διάθεση σαρκασμού.

Παρόλο που ήταν πολυπράγμων, -έγραφε, διάβαζε, μετέφραζε, ζωγράφιζε-, καμία ασχολία δεν είχε την δύναμη να τον αποσπάσει, να τον ελευθερώσει από την απόγνωση της ανίας του. Ο Καρυωτάκης έφερνε μέσα του συνυφασμένο το κενό. Την ανικανοποίηση. Μια μαρτυρική δίψα. Μια εφιαλτική αναζήτηση, που έπαιρνε σ΄ όλη τη λιγόχρονη ζωή του τη μορφή βαριάς αρρώστιας.

Υπήρξε ένας κορυφαίος ποιητής, που επηρέασε τους σύγχρονους και τους μεταγενέστερους ομότεχνούς του, ενώ οι έρευνες γύρω από τη ζωή και το έργο του συνεχίζονται ακόμα και σήμερα.

Πηγή:anemologio.gr (yokor 21/7)
[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=-K8GK1TDhZo&hl=en&fs=1]