Νικόλας Παπαδόπουλος: Ο ερευνητής που κερδίζει τον καρκίνο

Επικεφαλής ερευνητικής ομάδας που ανακάλυψε τα υπεύθυνα για τον καρκίνο των ωοθηκών γονίδια, ο θεσσαλονικιός γενετιστής τονίζει ότι αυτό που λείπει από την Ελλάδα είναι η αξιοκρατία

Κυριακή 19 Σεπτεμβρίου 2010

Βέρος Θεσσαλονικιός, γενετιστής και βιολόγος του καρκίνου και επικεφαλής ερευνητικής ομάδας του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς στις ΗΠΑ, η οποία προέβη σε μια σημαντική ανακάλυψη. Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα ανακοίνωσε ότι εντόπισε δύο νέα καρκινικά κύτταρα που σχετίζονται με τον καρκίνο των ωοθηκών στις γυναίκες, βήμα το οποίο δίνει αντίστοιχες νέες ελπίδες για τη θεραπεία της ασθένειας. Ποιος είπε ότι οι έλληνες επιστήμονες μόνο στο εξωτερικό μπορούν να μεγαλουργήσουν; Αν λάβουμε υπόψη μας την εξαιρετική πορεία του κ. Νικόλα Παπαδόπουλου, τότε ο κανόνας επιβεβαιώνεται δίχως εξαίρεση.

Ο έλληνας καθηγητής Ογκολογίας, γενετιστής και βιολόγος του καρκίνου, πριν από 25 χρόνια επέλεξε τον δρόμο της επιστημονικής ξενιτιάς. Ετσι, από τη Θεσσαλονίκη όπου γεννήθηκε, μεγάλωσε και σπούδασε, βρέθηκε σε πανεπιστημιακά ιδρύματα του εξωτερικού για μεταπτυχιακές σπουδές. Κατά την περίοδο 1993-1997 μάλιστα ήταν μέλος της ερευνητικής ομάδας που ανακάλυψε την αιτία του κληρονομικού καρκίνου του παχέος εντέρου.

«Θα αρκούσε από μόνη της αυτή η συγκυρία για να αποκτήσω δημοσιότητα και μια καλή θέση σε κάποιο πανεπιστήμιο, όπως συνέβη με το Τζονς Χόπκινς» λέει σήμερα στο «Βήμα της Κυριακής». «Εκείνο όμως που προσωπικά με ενέπνευσε από εκείνη την προσπάθειαήταν το γεγονός ότι μου δόθηκε η δυνατότητα να παρακολουθήσω από κοντά την επίδραση των ευρημάτων της έρευνας στις ίδιες τις ζωές των καρκινοπαθών και πώς αυτά τους βοήθησαν να διαχειριστούν την κατάστασή τους».

Πριν από πέντε χρόνια έκανε ξανά το μεγάλο ταξίδι και πέρασε τον Ατλαντικό για να βρεθεί εκ νέου στη Βαλτιμόρη. Στόχος τώρα ήταν τα γονίδια που ενέχονται για τον καρκίνο των ωοθηκών, μια έρευνα που κράτησε πέντε χρόνια για να φέρει μόλις πρόσφατα ανακοινώσιμα αποτελέσματα. Αντιμετωπίζοντας καθημερινά την «κατάρα» της αρρώστιας, ο κ. Παπαδόπουλος παραμένει αισιόδοξος. «Αν δεν υπήρχε ελπίδα για την αντιμετώπιση του καρκίνου δεν θα εργαζόμουν σε αυτό τον τομέα» δηλώνει φανερά ικανοποιημένος όσο και αισιόδοξος που η έρευνά του θα βοηθήσει τους καρκινοπαθείς και θα αποτελέσει τη βάση για μελλοντικές εργασίες. «Τα τελευταία χρόνια η επιστήμη πραγματοποιεί άλματα» τονίζει και εξηγεί ότι πρωταρχικής σημασίας γεγονός είναι η ανακάλυψη «καλών δεικτών» του καρκίνου, σημαδιών εκλαϊκευμένα, που βοηθούν στην ανίχνευσή του και ίσως οδηγήσουν στην υιοθέτηση αποδοτικής θεραπείας. Ποτέ δεν παραλείπει βέβαια να τονίσει ότι «η καλύτερη συμβουλή προς όλους είναι η πρόληψη και η έγκαιρη διάγνωση».

Οταν ερωτάται για το κλισέ που θέλει τους Ελληνες έξω να πηγαίνουν καλά, επισημαίνει κατηγορηματικά: «Οι έλληνες επιστήμονες είναι έξυπνοι και εργάζονται σκληρά. Εχουν ακριβώς τις ίδιες ικανότητες με τους επιστήμονες που βρίσκονται στο εξωτερικό». Οπως σημειώνει όμως «εκείνο που χρειάζονται είναι διαθέσιμοι πόροι.Η Ελλάδα μπορεί να προσελκύσει και να πείσει τους έλληνες επιστήμονες που εργάζονται στο εξωτερικό να επιστρέψουν. Πώς;Υποσχόμενη ένα σύστημα βασισμένο στην αξιοκρατία», η απουσία της οποίας, σύμφωνα με τον κ. Παπαδόπουλο, αποτελεί τον βασικότερο λόγο απογοήτευσης των νέων επιστημόνων. Δεν ξεχνά ποτέ βέβαια τη Θεσσαλονίκη. «Δεν μπορώ να φανταστώ τη ζωή μου χωρίς τη Θεσσαλονίκη. Πέρασα όλη μου τη ζωή εκεί.Θαυμάζω την ιστορία της και προσπαθώ κάθε χρόνο να την επισκέπτομαι. Εξάλλου, όλοι οι συγγενείς και οι παιδικοί μου φίλοι ζουν ακόμη εκεί» αναφέρει. Παρακολουθώντας τις εξελίξεις στη χώρα μας ο κ. Παπαδόπουλος εκφράζει τη λύπη του. Τονίζει ότι η Ελλάδα πρέπει να στηριχτεί στα νέα παιδιά της και στις φρέσκες ιδέες τους. «Είναι λυπηρό να καταφεύγουμεστο ΔΝΤ για να μας δώσει συμβουλές σχετικά με το πώς θα “κουμαντάρουμε” καλύτερα το νοικοκυριό μας» σημειώνει. «Προσπαθώ όμως να είμαι αισιόδοξος για το μέλλον.Πρέπει να ακολουθήσουμε μια σωστή πορεία ώστε να μην αντιμετωπίσουμε ξανά τις ίδιες καταστάσεις».

Το Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς
Το Τζονς Χόπκινς,αναφερόμενο απλούστερα ως JΗU,είναι ένα ιδιωτικό ερευνητικό πανεπιστήμιο στη Βαλτιμόρη των ΗΠΑ.Υπήρξε ένα από τα 14 ιδρυτικά μέλη της Ενώσεως Αμερικανικών Πανεπιστημίων,ενώ διατηρεί πανεπιστημιουπόλεις και στο Μέριλαντ,στην Ουάσιγκτον,στην Ιταλία,στην Κίνα και στη Σιγκαπούρη.Φέρει το όνομα τουΤζονς Χόπκινς, ο οποίος το 1873 κληροδότησε επτά εκατομμύρια δολάρια για την ίδρυση πανεπιστημίου και ομώνυμου νοσοκομείου.Υπήρξε το πρώτο αμερικανικό πανεπιστήμιο που δίδαξε μέσω σεμιναρίων.Μέχρι σήμερα,22 κάτοχοι βραβείου Νομπέλ έχουν διατελέσει καθηγητές του, ενώ απόφοιτός του υπήρξε ο πρόεδρος των ΗΠΑΓούντροου Γουίλσον. Στο εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής του πανεπιστημίου,που ιδρύθηκε το 1942,εργάστηκε σε όλη σχεδόν τη σταδιοδρομία του και διέπρεψε ο έλληνας διαστημικός επιστήμοναςΣταμάτης Κριμιζής.

Η ανακάλυψη
Ο ανθρώπινος οργανισμός αποτελείται από 18.000 γονίδια.Από αυτά η ερευνητική ομάδα του κ.Ν.Παπαδόπουλου,αποτελούμενη συνολικά από 13 άτομα,συλλέγοντας δείγματα από οκτώ κατάλληλους ασθενείς,εντόπισε τα δύο μεταλλαγμένα (ΑRΙD1Α και ΡΡΡ2R1Α).Συγκεκριμένα,το ΑRΙD1Α ήταν μεταλλαγμένο σε ποσοστό άνω του 57% των γυναικών με καρκίνο των ωοθηκών.Σε αντίθεση με άλλα γονίδια που έχουν προσδιοριστεί, το ΑRΙD1Α για πρώτη φορά αποδεικνύεται ότι σχετίζεται με αυτή την ασθένεια.Η ερευνητική ομάδα θεωρεί ότι αυτός είναι ένας πρώτος καλός δείκτης για τον συγκεκριμένο καρκίνο. Ελπίζουν πλέον στη μελλοντική δημιουργία φαρμάκων που θα οδηγήσουν σε θεραπεία του καρκίνου των ωοθηκών.

Ο καρκίνος των ωοθηκών
Οι πιο επικίνδυνες μορφές καρκίνου των ωοθηκών πλήττουν γυναίκες μεταξύ 40 και 80 ετών και δεν ανταποκρίνονται στη χημειοθεραπεία. Περίπου 80.000 γυναίκες από την Ευρωπαϊκή Ενωση και τις ΗΠΑ διαγιγνώσκονται με καρκίνο των ωοθηκών κάθε χρόνο, οι περισσότερες με αρκετή καθυστέρηση, καθώς συνήθως τα συμπτώματα δεν είναι αισθητά, με συνέπεια ο καρκίνος να βρίσκεται ήδη σε προχωρημένο στάδιο.

http://www.tovima.gr

Ανιχνεύσεις