Το Ερζερούμ είναι μακριά απ' τη Χάγη - της Αλίκης Μάτση

alikimatsi@yahoo.gr

Φιλικό κλίμα στις δηλώσεις, σχεδόν μηδενική πρόοδος στις συζητήσεις. Η Ελλάδα αναγκάζεται να επαναφέρει την προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο ως μέθοδο επίλυσης των ελληνοτουρκικών διαφορών στο Αιγαίο και ειδικά για την υφαλοκρηπίδα.

Το ενδεχόμενο προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης επανέφερε προχθές από το Ερζερούμ της Τουρκίας ο έλληνας πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου, δίχως ωστόσο να θέσει και συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα για την επίλυση των ελληνοτουρκικών διαφορών στο Αιγαίο και κυρίως στο θέμα της υφαλοκρηπίδας. Ο κ. Παπανδρέου έθεσε το θέμα γενικώς και αορίστως, ενώ το περιβάλλον του διευκρίνιζε ότι ο γύρος των διερευνητκών επαφών συνεχίζεται, δίχως όμως κανείς με βεβαιότητα να μπορεί να πει που ακριβώς θα καταλήξουν. Επί της ουσίας, αυτό πού προκύπτει είναι, αφενός, η επιβεβαίωση των πληροφοριών που θέλουν τις διερευνητικές επαφές να έχουν κολλήσει σε αδιευκρίνιστο σημείο και, αφετέρου, πως στη συνάντηση του Ερζερούμ υπήρξε προφανώς μηδενική πρόοδος, κάτι που, όπως είναι φυσικό, το πρωθυπουργικό περιβάλλον αρνείται.

Βεβαίως στο επιφαινόμενο και οι δύο άνδρες τόνισαν τη βούλησή τους για απεμπόληση του παρελθόντος και επίλυση των ελληνοτουρκικών διαφορών. Κατά δε την ελληνική πλευρά, οι θέσεις της Τουρκίας περί προσφυγής στη Χάγη δεν είναι «πολύ μακριά».

Το ύφος της ομιλίας, ωστόσο, του κ. Παπανδρέου προς τους 180 τούρκους πρεσβευτές, που ήταν διάφορο του συνήθους, δείχνει ότι η συνάντηση του Ερζερούμ δεν απέδωσε καρπούς προόδου.

Διότι ο έλληνας πρωθυπουργός προχώρησε, επί της ουσίας, σε διάβημα για τις υπερπτήσεις τουρκικών αεροσκαφών πάνω από τον ελληνικό εναέριο χώρο, δίχως βεβαίως και να αποσπάσει οποιαδήποτε δέσμευση. Ο Ταγίπ Ερντογάν περιορίστηκε, τουλάχιστον σύμφωνα με την ελληνική πλευρά, να εκφράσει την κατανόησή του και να εντάξει στα «κοινά συμφέροντα» των δύο πλευρών και τις «αμοιβαίες πτήσεις», κάτι που είχε επαναλάβει και τον προηγούμενο Μάιο στην Αθήνα.

Είναι σαφές ότι στο συγκεκριμένο ζήτημα τον έλεγχο έχουν οι στρατηγοί και ο τούρκος πρωθυπουργός απεμπολεί το πικρό ποτήρι. Μια κάποια συναίνεση φαίνεται πάντως να υπήρξε στο θέμα του «τεχνικού εμποδίου» -η έκφραση ανήκει σε υψηλόβαθμό στέλεχος του υπουργείου Εξωτερικών- ή άλλως πώς του «τείχους» σε μήκος 12,5 χιλιομέτρων που η ελληνική πλευρά προτίθεται να υψώσει προς παρεμπόδιση εισόδου λαθρομεταναστών στη χώρα μας.

Παρά τις έντονες αντιδράσεις ορισμένων τουρκικών ΜΜΕ, ο Τ. Ερντογάν έδειξε και διά των δηλώσεών του να κατανοεί την αναγκαιότητά του. Οι πληροφορίες φέρουν πάντως την τουρκική πλευρά να έθεσε και πάλι το θέμα της κατάργησης των θεωρήσεων για τους έχοντες την τουρκική ιθαγένεια προς τις ευρωπαϊκές χώρες. Κάτι με το οποίο η ελληνική κυβέρνηση φαίνεται να συμφωνεί, καθώς πηγές από το πρωθυπουργικό περιβάλλον έλεγαν ότι θα έχει θετικές επιπτώσεις και στην ελληνική οικονομία, υπό την έννοια της επίσκεψης περισσότερων Τούρκων στην Ελλάδα.

Στο Ερζερούμ, τέλος, φάνηκε -παρά τις περί του αντιθέτου εκτιμήσεις της ελληνικής πλευράς, που θεωρεί ότι η Τουρκία κατανοεί πως το Κυπριακό είναι βάρος και για την ίδια- ότι η τουρκική πλευρά εμμένει στη σύγκληση πενταμερούς διάσκεψης, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Ο Ταγίπ Ερντογάν ανέδειξε τον τουρκοκύπριο ηγέτη Ερογλου ως τον πέμπτο ισότιμο συνομιλητή. Θέλησε όμως να στείλει και μήνυμα στην ελληνοκυπριακή πλευρά της Τουρκίας ως φιλικής χώρας προς την Κύπρο, λέγοντας μάλιστα πως «ήρθε η ώρα για την εξεύρεση συναινετικής λύσης». Αντίστοιχο μήνυμα έστειλε και ο Γ. Παπανδρέου στους Τουρκοκύπριους.

Οι δύο πρωθυπουργοί δήλωσαν «καρντάσια». Και μπορεί σε προσωπικό επίπεδο οι δύο άνδρες να έχουν καταφέρει να γίνουν, αλλά φαίνεται πως ο δρόμος για να γίνουν πραγματικά «καρντάσια» Ελλάδα και Τουρκία είναι ακόμη μακρύς.

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ