Ελληνες που κατέκτησαν το Χόλιγουντ

Του Άκη Καπράνου

Από τον Σπύρο Σκούρα της 20th Century Fox, πενήντα χρόνια πριν, μέχρι το σημερινό αφεντικό της εταιρείας, Τζιμ Γιαννόπουλο, οι χολιγουντιανοί αστέρες πέφτουν πάνω στους δαιμόνιους Ελληνες. Στην αρχή ήταν ο Τζορτζ Τσακίρης του «West side story». Σήμερα είναι ο Ηλίας Κοτέας του ποιοτικού κινηματογράφου και ο Ζακ Γαλιφιανάκης, στο πρόσωπο του οποίου η κωμωδία βρήκε το δέκα το καλό. Δύο μόνο απ΄τους δεκάδες καλλιτέχνες που μεταφέρουν την ελληνική...τεχνογνωσία στη Μέκκα του κινηματογράφου
Για να είμεθα ειλικρινείς, το Χόλιγουντ ήταν «τέρα ινκόγκνιτα» για την ελληνική πραγματικότητα μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ΄50. Τότε ήταν που ο Θόδωρος Κρίτας, βοηθούμενος από τη φήμη του Αριστολέλη Ωνάση και τα κατορθώματα του Σταύρου Νιάρχου, άρχισε να «μπολιάζει» τον ελληνικό Τύπο με τον «χολιγουντιανό ιό». Βρήκε ευήκοα ώτα στα συγκροτήματα της Χρήστου Λαδά και της Σωκράτους («ΤΑ ΝΕΑ», «ΤΟ ΒΗΜΑ», «Ταχυδρόμος», «Καθημερινή», «Εικόνες) και άρχισε η τροφοδοσία με νέα από τη Μέκκα του παγκόσμιου κινηματογράφου. Η επιτυχία της Μελίνας (διά χειρός Ντασέν), τα Οσκαρ του Χατζιδάκι και του Βασίλη Φωτόπουλου, ο θρίαμβος του Κακογιάννη με τον «Ζορμπά» (και ο άναρχος κρητικός χορός του Αντονι Κουίν με τον Αλαν Μπέιτς πάνω στις δοξαριές της λύρας που κούρδισε ο Μίκης πολύ πριν γράψει τη μουσική για το «Serpico» με τον Αλ Πατσίνο) είχαν αποτελέσματα εκπληκτικά. Μπορεί να είχε προηγηθεί το Οσκαρ της μεγάλης Παξινού στο «Για ποιον χτυπά η καμπάνα», αλλά ήταν η δεκαετία του ΄60 που το Χόλυγουντ ένιωσε την ελληνική εισβολή. Αίφνης, η Αθήνα μάθαινε για τον Σπύρο Σκούρα, τον «παμπόνηρο έλληνα μετανάστη που μεταλλάχτηκε σε σινε-μπίζνεσμαν» και έγινε για είκοσι χρόνια το μεγάλο αφεντικό της 20th Century Fox, ξεκινώντας ως... πωλητής ποπκόρν σε μια αίθουσα του βωβού κινηματογράφου στο Σεντ Λούις. Το ίδιο ξαφνικά εισέβαλε στα δωμάτια των κοριτσιών της Αθήνας η φωτογραφία του «κούκλου» Τζορτζ Τσακίρη, που εκτόπισε τον Κώστα Κακαβά από τα «άλμπουμ» τους. Κι από κοντά ο «άγριος» Στάθης Γιαλλελής. Εποχή που η «greek beauty» είχε πέραση, καθώς η Μελίνα έδινε πάσες στην Ειρήνη Παππά, καθώς τα «Κανόνια του Ναβαρόνε» γυρίζονταν στην Ελλάδα, ενώ ανέτελλε το λαμπερό αστέρι (και κεφάλι) του- μακαρίτη πλέον- Τέλι Σαβάλας (ή, αλλιώς, Αριστοτέλη Τσαβαλά). Για να μην ξεχάσω και τη Θεώνη Βαχλιώτη Ολντριτζ, αρκαδικής καταγωγής, που κέρδισε Οσκαρ για τα κοστούμια στον «Μεγάλο Γκάτσμπι», τον Νίκο Μινάρδο, τον Σπύρο Φωκά και τον αξέχαστο Ανδρέα Βουτσινά σ΄ εκείνον τον εκπληκτικό ρόλο του γκέι μπάτλερ στους «Τρελούς παραγωγούς» του Μελ Μπρουκς. Κάπου εκεί ξεκινά και η γνωστή σήμερα συνήθεια των ελλήνων θεατών που, αν είναι τυχεροί και ο υπεύθυνος προβολής δεν κόψει τα credits για να πάει νωρίτερα σπίτι του, ψάχνουν να εντοπίσουν τα ελληνικά ονόματα ανάμεσα στους τεχνικούς και τους κομπάρσους. Οι δαιμόνιοι διανομείς μερικές φορές... ελληνοποιούσαν τα ονόματα των πρωταγωνιστών τους: τη Σίλβα Κοσίνα π.χ. τη βάφτισαν... Κοσκινά! Και αυτή η συνήθεια αναζήτησης ελληνικού αρώματος στο Χόλιγουντ υπάρχει ακόμα. Γιατί για τον Ελληνα, το Χόλιγουντ παραμένει ένας τόπος μαγικός- ο τόπος που πραγματοποιούνται τα όνειρα. Προηγήθηκε, βέβαια, άλλο ένα Οσκαρ, αυτό του Βαγγέλη Παπαθανασίου για τους «Δρόμους της φωτιάς». Βλέπεις τη Μελίνα Κανακαρίδη να μαθαίνει ελληνικά στον Ρόμπερτ Ντε Νίρο στο «15 λεπτά» και κάτι παθαίνεις όταν τον ακούς να μιλάει στη γλώσσα σου, έστω και με φραγκοχιώτικο αξάν. Και ο ελληνικός χάρτης δείχνει μεγάλος και μέσα στο σημερινό star system. Με πρώτο και καλύτερο τον Τζιμ Γιαννόπουλο. Ποιος είναι αυτός, είπατε; Το σημερινό αφεντικό της Fox, που παραμένει ένα από τα σημαντικότερα χολιγουντιανά στούντιο. Δικός του ο «Τιτανικός», ας πούμε, για να πιάσετε το μέγεθος. Και φυσικά, εκτός στούντιο, μια από τις μεγαλύτερες ανεξάρτητες εμπορικές επιτυχίες τυγχάνει να τιτλοφορείται «Μy Βig Fat Greek Wedding». Το αστείο είναι πως όλες οι μεγάλες εταιρείες προέτρεπαν τη Νία Βαρντάλος να αλλάξει την «εθνικότητα» της οικογένειας από ελληνική σε ιταλική. Η οποία επέστρεψε στο ελληνικό χρώμα με το «Μy Life in Ruins», όταν είδε το άστρο της να πέφτει.

Όχι πως το ελληνικό χρώμα είναι υποχρεωτικό. Δεν το συναντάς, ας πούμε, στο εξαιρετικό σινεμά του Αλεξάντερ Πέιν (δηλαδή, Παπαδόπουλος), που κέρδισε Οσκαρ Διασκευασμένου Σεναρίου με το υπέροχο «Πλαγίως» του και τώρα ετοιμάζει τη νέα κωμωδία του Τζορτζ Κλούνεϊ, ονόματι «Τhe Descendants». Με την καταγωγή του να απλώνεται από το Αίγιο και το Διακοφτό έως τη Λιβαδειά και τη Σύρο.

Επίσης, δεν καμαρώνουν κι όλοι για την ελληνική καταγωγή τους. «Ποτέ μην παντρευτείς Ελληνα, θα περάσεις όλη τη ζωή σου στην κουζίνα», προειδοποιούσε, χωρίς αιδώ, η Τζένιφερ Ανιστον (Αναστασάκη) σε παλαιότερη συνέντευξή της. Που παραμένει μια από τις πιο δημοφιλείς (και ακριβοπληρωμένες) της γενιάς της και ετοιμάζει τώρα την κωμωδία «Just Go With» ως πρωταγωνίστρια πλάι στους Νικόλ Κίντμαν και Ανταμ Σάντλερ.

Για τον Ελληνα, το Χόλιγουντ παραμένει ένας τόπος μαγικός

ο τόπος όπου πραγματοποιούνται τα όνειρα

Αλλοι πάλι σπάνε χοντρή πλάκα με τα ελληνικά γονίδιά τους. Ο Ζακ (Ζαχαρίας) Γαλιφιανάκης, η μεγάλη αποκάλυψη του περσινού «Ηangover», που με την κοιλιά του και το ατσούμπαλο στυλ παραπέμπει στον αείμνηστο Τζον Μπελούσι και που τώρα πρωταγωνιστεί μαζί με τον Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ στο πρόσφατο «Μη σπρώχνεις, έρχομαι», βάσισε πολλά από τα stand up καλαμπούρια του σε αυτά, αν και τη γλώσσα, για να πούμε την αλήθεια, δεν την πολυμιλάει. Η ιδιαίτερή μου προτίμηση πάντως είναι ο Ηλίας Κοτέας. Ηθοποιός όχι «φίρμα», αλλά εξαιρετικός character actor, από αυτούς που κάθε σπουδαίος σκηνοθέτης θέλει να δουλέψει μαζί τους. Εξοχος στον Σκορσέζε («Shutter Ιsland»), διαπεραστικός στον Μάλικ («Η λεπτή κόκκινη γραμμή», ως αξιωματικός Τζέιμς Στάρος!), αφόρητα πειστικός στον Κρόνενμπεργκ («Crash») και στον Φίντσερ («Ζodiac»), είναι μια από εκείνες τις χαρακτηριστικές φάτσες που κάνουν τους θεατές να αναρωτιούνται «μα πού τον έχω δει;...». Δεν είναι πάντως μόνο ηθοποιοί αυτοί που «έπιασαν» την καλή. Ο Ντένης Ηλιάδης, για παράδειγμα, βρέθηκε στο Χόλιγουντ σκηνοθετώντας το ριμέικ του «Τελευταίου απιτιού αριστερά», με εισπράξεις σαράντα πέντε εκατομμυρίων δολλαρίων, και τώρα ετοιμάζει το θρίλερ «Τhe Demonologists».

Δεν πρέπει πάντως να ξεχνάμε και την προσφορά της Ρίτας Γουίλσον. Ή, αλλιώς, της Ελληνίδας Μαργαρίτας Γουίλσον, συζύγου του Τομ Χανκς και παραγωγού τόσο του «Βig Fat Greek Wedding» όσο και του εξόχως... τουριστικού «Μamma Μia» με τη Μέριλ Στριπ!

ΤΑ ΝΕΑ