Δέκα χρόνια από τους νατοϊκούς βομβαρδισμούς στη Σερβία - ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

Οι πληγές δεν έχουν επουλωθεί ακόμη
enet.gr
24/3/2009

Στις 12 η ώρα ακριβώς, σήμερα το μεσημέρι, θα ηχήσουν οι σειρήνες σε ολόκληρη τη Σερβία και θα τηρηθεί ενός λεπτού σιγή, ως φόρος τιμής των πολιτών στα θύματα των ΝΑΤΟϊκών βομβαρδισμών, ακριβώς δέκα χρόνια μετά.


Η κυβέρνηση της Σερβίας κάλεσε όλους τους πολίτες, όπου κι αν βρίσκονται εκείνη τη στιγμή, να διακόψουν κάθε δραστηριότητα στη μνήμη των αθώων θυμάτων των Νατοϊκών βομβαρδισμών. Στα σχολεία της μέσης εκπαίδευσης θα γίνουν εκδηλώσεις μνήμης, ενώ σε όλα τα σημεία που έγιναν στόχος των βομβαρδιστικών του ΝΑΤΟ και υπήρξαν θύματα, στελέχη της κυβέρνησης θα καταθέσουν στεφάνια.

Οι αεροπορικές επιδρομές του ΝΑΤΟ κατά της Γιουγκοσλαβίας ξεκίνησαν στις 24 Μαρτίου του 1999 και κράτησαν 78 ημέρες. Αφορμή για την έναρξη των βομβαρδισμών ήταν η άρνηση του Μιλόσεβιτς να αποδεχθεί την ξένη στρατιωτική παρουσία στο Κόσοβο, υπό τους όρους που έθεσε η διεθνής κοινότητα, στη διάσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Ραμπουγιέ της Γαλλίας.

Στην ουσία, όπως παραδέχτηκαν αργότερα και πολλοί Αμερικανοί διπλωμάτες, η απόφαση είχε ληφθεί πολύ πιο νωρίς και γι' αυτό οι ΗΠΑ επέβαλαν τέτοιους όρους στο Ραμπουγιέ, που ήταν αδύνατο να τους αποδεχθεί ο Μιλόσεβιτς.

Ο Ζίβοραντ Κοβάτσεβιτς, πρόεδρος της ΜΚΟ «Ευρωπαϊκό Κίνημα για τη Σερβία» και διακεκριμένο στέλεχος της Τιτοϊκής διπλωματίας, στο βιβλίο του, με τίτλο «Η Αμερική και η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας», εκτιμά ότι η Ουάσιγκτον κατέφυγε στην τακτική της «διπλωματίας του άλλοθι» (alibi diplomacy) στο Ραμπουγιέ και δεν είχε καμία ειλικρινή διάθεση να βρεθεί λύση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Στην αεροπορική εκστρατεία κατά της Γιουγκοσλαβίας έλαβαν μέρος 1.150 μαχητικά αεροσκάφη του ΝΑΤΟ, που απογειώθηκαν από 59 βάσεις σε 12 χώρες και πραγματοποίησαν συνολικά 2.300 επιδρομές. Εκτοξεύτηκαν εναντίον διαφόρων στόχων 420.000 βλήματα συνολικού βάρους 22.000 τόνων, 20.000 πύραυλοι, εκ των οποίων οι 1.300 ήταν τύπου Κρουζ και 37.000 βόμβες διασποράς, ενώ σε 14 περιοχές στο Κόσοβο και τη νότια Σερβία χρησιμοποιήθηκαν βλήματα απεμπλουτισμένου ουρανίου.

Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της Γιουγκοσλαβίας, κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών σκοτώθηκαν 1.002 στρατιώτες και 2000 άμαχοι πολίτες, ενώ τραυματίστηκαν 6000 άτομα. Οι δε υλικές ζημιές που υπέστη η χώρα εκτιμώνται μεταξύ 30 και 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Συγκεκριμένα, καταστράφηκαν ολοσχερώς 561 στρατόπεδα, ενώ 686 υπέστησαν ζημιές 45 γέφυρες στο οδικό δίκτυο και 28 στο σιδηροδρομικό. Επίσης, καταστράφηκαν 148 κτίρια, δεκάδες εργοστασιακές εγκαταστάσεις, ενώ μικρότερες ζημιές υπέστησαν 300 σχολεία και 28 ναοί και μοναστήρια.

Σήμερα, στη Σερβία, ακόμη δεν έχουν επουλωθεί οι πληγές που άνοιξαν οι αεροπορικές επιδρομές του 1999. Τα τελευταία χρόνια γίνονται μεγάλες προσπάθειες για να αποκατασταθούν οι ζημιές που προκλήθηκαν. Στο οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο έχουν πλήρως αποκατασταθεί, όπως και στις μισές στρατιωτικές εγκαταστάσεις, ενώ οι υπόλοιπες θα πωληθούν ως οικόπεδα και το ενδιαφέρον είναι πως οι περισσότεροι αγοραστές που εκδηλώνουν ενδιαφέρον προέρχονται από χώρες που συμμετείχαν στους βομβαρδισμούς. Το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται και στη βιομηχανία.

Στο Βελιγράδι μέχρι και σήμερα, σαν φαντάσματα του παρελθόντος, παραμένουν μισογκρεμισμένα το κτίριο, όπου στεγάζονταν το υπουργείο Άμυνας και το κτίριο του υπουργείου Εσωτερικών. Μισογκρεμισμένο παραμένει και το κτίριο της τηλεόρασης, όπου 16 άτομα έχασαν τη ζωή τους κι απέναντι, στο πάρκο, μια μαρμάρινη πλάκα καρφωμένη στο χώμα όπου αναγράφονται τα ονόματα τους και λίγο πιο κάτω υπάρχει μόνο μια λέξη: «ΓΙΑΤΙ;»

Πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ