Ανακυκλώνοντας σκάνδαλα - του Παύλου Τσίμα

Συνέβη στην Ιταλία πριν απόµερικούς µήνες. Ενας πιστός φίλος του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, ονόµατι Αλντο Μπράντσερ, αντιµετώπιζε µια σοβαρή δικαστική περιπέτεια κατηγορούµενος για απάτη και ξέπλυµα µαύρου χρήµατος ύψους ενός εκατοµµυρίου ευρώ.

Λίγο πριν σηµάνει η ώρα του εδωλίου, ο Μπερλουσκόνι έκανε τον φίλο του υπουργό προσφέροντάς του την ασυλία που προβλέπει ένας νόµος που είχε ήδη κόψει στα µέτρα του. Στη βιασύνη του µάλιστα να εξυπηρετήσει τον φίλο του, προκάλεσε ενδοκυβερνητική κρίση γιατί έδωσε στον Μπράντσερ υπουργείο που είχε ήδη δώσει σε άλλον υπουργό! Η κρίση διευθετήθηκε, ο φίλος ορκίστηκε υπουργός, η δίκη του µαταιώθηκε κι ένας βουλευτής της αντιπολίτευσης σχολίασε πως στην Ιταλία τώρα πια έχεις δύο τρόπους να αποφύγεις τη ∆ικαιοσύνη: είτε να φυγοδικήσεις είτε να γίνεις υπουργός του Μπερλουσκόνι. Συµπέρασµα: Υπάρχουν και χειρότερα.

Πολύ χειρότερα. Αλλά αυτό δεν σηµαίνει ότι ο τρόπος που το ελληνικό πολιτικό σύστηµα υποβάλλεται σε έλεγχο και λογοδοτεί είναι υγιής.

Τι φταίει; Φταίει, ασφαλώς, η πρωτοφανής συνταγµατική διάταξη που επιτρέπει µια εξαιρετικά ταχεία παραγραφή των αδικηµάτων που βαρύνουν έναν υπουργό. Ενα αδίκηµα που για έναν κοινό θνητό παραγράφεται σε 20 χρόνια, για έναν υπουργό µπορεί να παραγραφεί, υπό προϋποθέσεις, σε ένα εξάµηνο. Το αντίθετο θα έπρεπε, φυσικά, να ισχύει. Να αναστέλλεται η παραγραφή όσο ασκούνται υπουργικά καθήκοντα, να αρχίζει να µετρά µετά το πέρας της θητείας και να διαρκεί όσο και των κοινών θνητών. Φταίει, ασφαλέστατα, και η πρόβλεψη του Συντάγµατος να έχει η Βουλή η ίδια την αποκλειστική αρµοδιότητα και να ελέγχει τη βασιµότητα µιας κατηγορίας και να κινεί την ποινική διαδικασία. Πολλά Συντάγµατα στον κόσµο προβλέπουν να απαιτείται άδεια της Βουλής για την κίνηση ποινικής δίωξης εναντίον πολιτικού προσώπου. Αλλά κανένα δεν της δίνει το απόλυτο µονοπώλιο, όπως σε εµάς. Φταίει επίσης και ο τρόπος µε τον οποίο η συντεχνία των πολιτικών διαχειρίστηκε χρόνια τώρα, και ιδιαίτερα τηντελευταία τριετία, τις κατηγορίες εναντίον πολιτικών προσώπων. Αν η Κοινοβουλευτική Οµάδα της πλειοψηφίας, τότε, δεν είχε αποχωρήσει από τη Βουλή κατά την ψηφοφορία για σύσταση Προκαταρκτικής Επιτροπής στο σκάνδαλο Βατοπεδίου (µην τυχόν και παρασπονδήσουν στη µυστική ψηφοφορία οι δικοί της). Αν οπρωθυπουργός δεν είχε κλείσει πρόωρα τη Βουλή,Μάιο µήνα, για να συντελεσθείη παραγραφή. Αν είχαν αποδεχθεί τα κόµµατατις προτάσεις πολιτικών και συνταγµατολόγων που κάµπτουν τη συνταγµατική πρόβλεψη– για παράδειγµα, την πρόταση να αυτοδεσµευτούν ότι θα συγκροτείται µεν η κατά το Σύνταγµα Εξεταστική Επιτροπή, αλλά αυτή τυπικά µόνον θα εξετάζει τις υποθέσεις και θα τις παραπέµπει αµελητί στο ∆ικαστικό Συµβούλιο. Κι αν, έστω τώρα,µε τη βουή µιας κοινωνικής έκρηξης να ακούγεται στο βάθος, δεν επέµεναν τα κόµµατα εξουσίας να παίζουν παίγνια εντυπώσεων, µετατρέποντας τη διερεύνηση καταγγελιών για σκάνδαλα σε προπαγανδιστικές εκστρατείες απαξίωσης των αντιπάλων τους, ίσως η εµπιστοσύνη έναντι της δηµόσιας σφαίρας να µην είχε τόσο αποµειωθεί και να µην είχε τόσο βαθιά ριζώσει το µικρόβιο της δυσπιστίας στην κοινή συνείδηση.

Οµως φταίει και κάτι ακόµη νοµίζω. Φταίει που η πολιτική σκηνή παράγει περισσότερα σκάνδαλα απ’ όσα µπορεί να καταναλώσει. Οτι από το 1989 ώς σήµερα, κάθε εναλλαγή στην εξουσία ανάµεσα στο ΠΑΣΟΚ και τη Ν.∆. έγινε στη βάση µιας καταγγελίας για κάποιο σκάνδαλο. Φταίει που οι βροντερές καταγγελίες για σκάνδαλα έγιναν το υποκατάστατο της πραγµατικής, προγραµµατικής, αντιπολίτευσης και που οι ηθικές εκστρατείες «κάθαρσης» και «επανίδρυσης», το χυδαίο σύνθηµα «έξω οι κλέφτες» έγιναν το υποκατάστατο του προγραµµατικού λόγου στην ελληνική πολιτική ζωή.

Κι έτσι πιαστήκαµε όλοι σε έναν µοιραίο φαύλο κύκλο: όσο πιο παθιασµένη, υπερβολική και δραµατική είναι η προεκλογική καταγγελία των σκανδάλων, υπαρκτών ή φανταστικών, από την εκάστοτε αντιπολίτευση, τόσο πιο κυνική και ανυπόφορη µοιάζει στα µάτια των πολιτών η µετεκλογική σιγή και συγκάλυψη. Τα επίχειρα της εµπλοκής του σ’ αυτόν τον φαύλο κύκλο πληρώνει σήµερα ο πολιτικός κόσµος. Κι όχι µόνον αυτός, δυστυχώς.

Φταίει και ότι από το 1989 έως σήµερα κάθε εναλλαγή στην εξουσία ανάµεσα στο ΠΑΣΟΚ και στη Ν.Δ. έγινε στη βάση µιας καταγγελίας για κάποιο σκάνδαλο

ΤΑ ΝΕΑ